Uitsnede speculaasplank ervaren als hol of bol

Joost stelde deze vraag op 05 februari 2021 om 22:02.


Hoe komt het dat de uitholling van een speculaasplank soms als hol en soms als bol wordt ervaren? Bijlage toont een afbeelding van zo'n plank waarvan de bovenste hol overkomt en de onderste bol, maar als je de afbeelding omdraait ervaar je WEER de bovenste als hol.



Reacties

Theo de Klerk op 05 februari 2021 om 22:30
Dat is een gevalletje optisch bedrog. Of... schaduwvorming.

Het licht valt van boven in. De schaduwen van de uitholling zitten dus vooral bovenaan bij de A foto. Dat suggereert dat de gebieden er vlak voor hoger liggen. Er worden hollingen gezien.

Draai je de foto om dan zit de schaduw ineens onderaan. Dat suggereert dat die veroorzaakt wordt door iets wat hoger is en op de foto meer naar boven ligt. Dus bollingen.

Je neemt in beide gevallen wel (onterecht) aan dat het licht van boven komt.

Het verschijnsel zal zich met de plank zelf niet voordoen. Bij omdraaien blijven de schaduwen op dezelfde plekken alsof het gebied er vlak voor hoger is en blijft alles er als een put uitzien.
Jan van de Velde op 05 februari 2021 om 23:34
ook leuke literatuur:

https://en.wikipedia.org/wiki/Hollow-Face_illusion

Overigens heel veel respect voor die schitterende site over bouw-onderwerpen van u (neem ik aan) . 
https://www.joostdevree.nl/index.shtml
Maar ik mis wel een beetje de link tussen dit hersenbedrog en bouwtechniek?

Draai ik in mijn afbeeldingenprogramma de kleuren om (complementaire kleuren) dan zie ik twee identieke planken (bol) , blijkbaar herkennen mijn hersens de lichteffecten niet, zoals wel van allerlei houten voorwerpen.


 
idem als ik de planken verticaal bekijk:



Ik heb eerlijk gezegd geen idee waar ik dit moet zoeken. 

groet, Jan
Jan van de Velde op 06 februari 2021 om 00:04
nog een grapje: 
neem één van de foto's en draai die rond: er verandert niks (zie bijlage)

Bijlagen:

Jan van de Velde op 06 februari 2021 om 00:16
en nou we toch bezig zijn: één foto ronddraaien in het bijzijn van een stilstaande kopie ervan.
Zie weer bijlage

Bijlagen:

Jan van de Velde op 06 februari 2021 om 00:28
spiegel ik dan plank A over zijn lengte-as:

Jan van de Velde op 06 februari 2021 om 00:29
en draai ik dan heel die foto om:


















Jan van de Velde op 06 februari 2021 om 00:34
en foto A over zijn breedte-as gespiegeld maakt dan voor het effect weer niks uit t.o.v. het origineel.

Jan van de Velde op 06 februari 2021 om 11:09
Verticaal gezien is er geen verschil. Bekijk de foto's met één oog afgedekt en je ziet overigens ook geen verschil. Spiegel één foto over zijn lengte-as en het verschil verdwijnt,

Je zou dus zeggen dat de hersens per se stereo willen zien wanneer er twee ogen functioneren, en een omgedraaid licht-effect geeft dan ook de gedachte dat er een bol en een hol moet zijn. Maar ja, dat stereo doordat je twee ogen een eindje uit elkaar staan werkt alleen voor horizontale verschillen natuurlijk (of verticaal wanneer je je hoofd 90o draait) .

En intussen weet ik het niet meer: ik heb denk ik nu zo lang die verschillende combinaties van planken zitten bestuderen dat ik niet meer net als gisteravond ook in de allereerste foto in dit topic spontaan een verschil tussen hol en bol zie. Ik zie nu overwegend bol als ik er langer dan een paar tellen naar kijk (en dat terwijl die planken hol moeten zijn, maar dat is dan het bekende holle-masker-effect). Heb ik er intussen mijn hersens van kunnen overtuigen dat ze belazerd worden? Ze moeten er nog een paar tellen over nadenken...
Joost op 06 februari 2021 om 14:26

Wat een snelle en prachtige uitleg en reacties! Dank jullie wel! 
Het lijkt inderdaad dat het holle karakter meer naar voren komt als het licht van boven komt en er dus schaduw aan de bovenrand van de holte is. Dat zijn we als mens natuurlijk gewend, met de zon boven ons (maar misschien heeft dat er niets mee te maken).
Mooi om te zien dat je perceptie wijzigt als je de kleur verandert of als je de afbeelding draait. Soms lukt het weer de "goede" stand te zien als je even je ogen dicht doet (als een soort soft-reset van je hersenen).
In ieder geval leuk om ons bezig te houden, ver van Corona.

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Noortje heeft zevenentwintig appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Noortje nu over?

Antwoord: (vul een getal in)