Dag Martin,
Een natriumlamp geeft alleen oranje-geel licht.
Een zuiver blauwe trui kan alleen blauw licht weerkaatsen.
Het enige licht (oranje-geel) dat op de trui valt, wordt dus niet weerkaatst.
De trui weerkaatst zodoende geen licht naar je oog.
De trui ziet er zwart uit. (Zwart: het ontbreken van licht.)
Groeten, Jaap Koole

Beste Martin,

Nou, de conclusie klopt wel maar ik zou het toch iets anders: Belangrijk is in ieder geval dat een natriumlamp zuiver oranje-geel licht geeft (één golflengte dus).

Als de trui een zuivere andere kleur heeft weerkaatst hij inderdaad niets en je ziet hem dus zwart. Maar stoffen in een zuiver kleur bestaan niet. Maar dat hoeft ook niet. Als er maar geen oranje-geel in de kleur van de trui zit zul je hem evengoed als zwart zien.

Er zijn dus maar twee mogelijkheden. Een voorwerp heeft de kleur van het licht of hij is zwart. Ik heb het proefje wel eens gedaan met allemaal kleuren papier. Wat je dan ziet is oranje-geel en allemaal gradaties grijs. (de ruimte moet wel goed verduisterd zijn want je oog is erg gevoelig voor maar het kleinste beetje van een andere kleur)

Groet. Oscar

Hai, ik heb een vraag.. Ziet een rood voorwerp onder geel licht er groen uit? Omdat rood en groen= geel.. Ik heb het niet helemaal door.

Dag Tess,

wat jij daar stelt:
... geldt voor waarneming door je oog en hersenen als je het licht uit verschillende bronnen mengt. Zo kunnen we dus met drie kleuren ledjes (rood, groen en blauw) in een TV-scherm alle denkbare kleuren nabootsen. Dat is dan een kwestie van de ene kleur lampjes wat feller laten branden dan de andere. Een leuk speeltje hiermee:

https://phet.colorado.edu/sims/html/color-vision/latest/color-vision_nl.html
kies voor RGB-lampen. Probeer maar eens "bruin" te maken :) 

Voor wat betreft weerkaatsing van kleuren door voorwerpen gaat dat anders.
Een paar betrekkelijk simpele regels die je moet combineren:

1. Een gekleurd voorwerp weerkaatst alleen zijn eigen kleur aan licht, en absorbeert alle andere kleuren.
2. Een zwart voorwerp absorbeert alle kleuren licht
3. Een wit voorwerp weerkaatst alle kleuren licht
4. De afwezigheid van licht wordt door oog/hersenen gezien als zwart

Bijvoorbeeld:
De Grote Smurf onder natriumlicht 

• zijn rode pak en zijn blauwe huid zullen dat gele licht absorberen en niets weerkaatsen (regel 1) 
• Er kaatst dus van pak en huid geen licht naar je oog , en dus zie je de Grote Smurf zwart (regel 4)
• Maar, er is ook nog zijn witte baard, die alle kleuren en dus ook het gele licht weerkaatst (regel 3). Omdat er alleen geel licht is en er dus alleen geel licht weerkaatst kan worden zie je zijn baard dus geel 

Je ziet dus een zwartwitte smurf met een gele baard.(en wat gelige ogen)

                                

Dat "zwart" zal in de praktijk altijd een beetje donkerdere en lichtere grijstinten zijn omdat er bijna geen zuiver gekleurde voorwerpen bestaan. Vrijwel alles zal dus minstens een beetje licht terugkaatsen, maar de kleurenreceptoren in je oog (de kegeltjes op je netvlies) zijn niet gevoelig genoeg om dat op te pikken. De staafjes zijn een stuk gevoeliger, die helpen je 's nachts te zien, maar daarmee zie je alleen "zwartwit". Maar met dat soort details hoef je bij de beantwoording van vragen in een middelbareschool natuurkundeboek geen rekening te houden. 

En nou mag je zelf je andere kleurenpuzzeltjes proberen, We willen jouw bedenksels eventueel met plezier voor je controleren.

groet, Jan

Bedankt Jan, voor de heldere uitleg!! Had ik wat aan. Zat met een zelfde vraagstuk. 

En een blauwe trui onder een gele lamp? ik zou denken dat het dan groen zou worden maar blijkbaar is het zwart 0-0

Nee, die ziet niet groen. Blauw licht + geel licht geeft wel een groene indruk op je oog: optellende kleuren.

Bij reflectie (bij de trui maar ook bij boekillustraties) is het zo dat alleen weerkaatst wordt wat de (gedrukte/geverfde) kleur is en de rest niet. (aftrekkende kleuren)
Geel licht heeft geen blauw licht. Dus een blauwe trui weerkaast het geel in het blauwe licht. Dat is er niet, dus weerkaatst het niets: de trui ziet zwart.

Waarom absorbeert rood licht op een rode trui

Dat doet het niet. Een rode trui weerkaatst het rode deel van het licht en absorbeert alle andere kleuren. Als er geen rood licht deel had uitgemaakt van het zonlicht dan zou niets weerkaatst worden en je trui er zwart uitzien (dwz geen licht  terugkaatsen - je "ziet" zwart alleen omdat het afsteekt tegen een achtergrond die blijkbaar wel licht terugkaatst)


Zie ook https://www.natuurkunde.nl/vraagbaak/53564

Dus een blauwe trui in blauw licht zien we als zwart? En een rode trui in rood licht ook?
Of zien we dan de blauwe trui als blauw en de rode als rood?

Een blauwe trui in blauw licht zie je als blauw (sommigen zullen zeggen "wit" als blauw het nieuwe wit is). Elke andere kleur dan blauw reflecteert geen blauw licht en ziet er zwart uit.

Een blauwe trui in blauw licht ziet blauw.
Een rode trui in blauw licht ziet zwart.

Een rode trui in rood licht ziet rood.
Een blauwe trui in rood licht ziet zwart.

Hoi hoi, welke kleur wordt rood onder een natrium lamp? Zit namelijk al een tijdje met deze vraag!

Geeft een natrium lamp rood licht? Alleen rood licht zal door een rode kleur worden weerkaatst.
Anders wordt het niet gereflecteerd en ziet het zwart.

Licht uitstralen en reflecteren (additief) is iets anders dan kleuren mengen als verf (subtractief)

 in de theorieboekjes niet natuurlijk. Dan heb je zuiver geeloranje, 589 nm.

Maar de echte praktische natriumlampen hebben best nog redelijk wat rood in hun spectrum zitten. 



Je ziet dat de rode auto daardoor ook 's nachts nog wel een beetje rood eruit ziet. 

Dus, is je vraag voor een oefenig uit het natuurkundeboek, dan ziet de rode auto er zwart uit
Is je vraag voor de praktijk, dan ziet de auto er afhankelijk van het merk "natrium"lamp er toch nog wel een beetje (donker)rood uit. 

Groen komt er vrijwel niet uit zo'n echte natriumlamp en zoals je ziet is de groene auto ook echt wel zwart op de nachtfoto. 

Groet, Jan

Hoe zit het dan met een goudkleurig voertuig? Wordt deze ook zwart onder natrium verlichting, of geel omdat goudkleurig metallic ook naar geel neigt?

Dag Martin,

Ik heb geen idee hoe ik goudkleurig zou moetn definiëren. Laat ik voor de ultieme goudkleur gaan: goud zelf. Een voertuig bekleed met bladgoud en mooi opgepoetst.

 

Een van de eigenschappen die (edele) metalen zo populair maakte is de glans: ook met goud kun je een bruikbare spiegel maken. Een laagje zilver of aluminium opgedampt op een glasplaat  is zo'n beetje de beste spiegel die we kennen. Dat zien we terug in een zg reflectiespectrum, en Wikipedia heeft daar een lemma over:

 

https://en.wikipedia.org/wiki/Reflectance

voor zilver, aluminium en goud ziet dat er zó uit:

Je ziet dat goud alles vanaf ongeveer 500 nm heel goed reflecteert, en ook in het blauwe gebied nog wel 40-50%. Daarom is goud goudkleurig :)  Uit wit licht worden groen geel oranje en rood prima gereflecteerd eigenlijk alleen blauw indigo en violet zijn ondervertegenwoordigd (maar niet afwezig) . Gevolg: goud heeft een oranjegelige kleur. 

 

Leg het emissiespectrum van een natriumlamp (zie in mijn bericht boven het jouwe) op het reflectiespectrum van goud. Conclusie? 

 

Het schoolregeltje: "een geel voorwerp absorbeert alle kleuren behalve geel" is een prima principe. Die theorie klopt, en het is ook een prima onderwerpje om een onderbouwer te laten oefenen met natuurkundig redeneren. Maar in de praktijk bestaan er niet zoveel zuivere kleuren. Niet onder de lichtbronnen, en al helemaal niet onder de kleurstoffen. 

 

Groet, Jan

Uit welke kleuren is goudkleurig samengesteld? (zoals blauw + geel = groen wat iets anders is dan echt groen) Die kleuren worden door licht dat die kleuren uitstraalt, weerkaatst. Alle andere niet en die zien dus zwart,

Na-lampen zenden beperkt frequenties uit - als de goudkleur deze frequenties weerkaatst dan zie je het voertuig in die (mengeling van) kleuren. Anders wordt het niet weerkaatst en ziet het zwart.

Bedankt voor de reacties! Voor de duidelijkheid: onderstaand de betreffende kleur. 

 

 

Praktijktest: zet hem 's avonds eens onder een Na lamp. Wat je dan ziet kan nog verstoord worden door ander licht (uit huizen, gevellampen e.d. die "wit" licht uitstralen en daarmee het goudkleurige toch weerstralen)