Wielrennen: op volle kracht vooruit!

Onderwerp: Arbeid en energie, Kracht en beweging
Begrippen: Bewegingsenergie, Kracht, Snelheid, Arbeid

Zo hard mogelijk fietsen, hoe bereik je dat? Door ervoor te zorgen dat er zo min mogelijk krachten tegenwerken. Een goede fiets helpt ook. Maar zelf moet je natuurlijk ook wat doen!

Om zo hard mogelijk te fietsen kun je proberen de luchtweerstand zo klein mogelijk te maken. Om dit te testen kun je metingen doen in een gewone windtunnel. Maar aan de TU Delft is ook een speciale windtunnel ontwikkeld: de Ring of Fire. Dit is een soort mobiele windtunnel, waarmee ze op locatie in een trainingssituatie kunnen meten aan de luchtweerstand van wielrenners of schaatsers.

Ontbreken luchtweerstand

Maar wat nu als er geen luchtweerstand zou zijn? Hoe hard zou je dan kunnen fietsen? Zo’n situatie is natuurlijk niet realistisch. Toch zijn er wel recordpogingen gedaan door wielrenners die achter een speciale auto aanreden, waardoor ze veel minder luchtweerstand hadden. De Nederlander Fred Rompelberg haalde zo in 1995 achter een raceauto een snelheid van 268 km/uur. Zijn record sneuvelde in 2018 toen de Amerikaanse Denise Mueller-Korenek ) een snelheid van 296 km/uur haalde. Je moet het maar durven!

Optimale racefiets

Als fietser kun je je voordeel halen uit kennis over de luchtweerstand, maar een goede racefiets helpt zeker ook. De fiets moet licht en gestroomlijnd zijn, soepel lopen en de wrijvingsweerstand van de banden op het wegdek moet klein zijn. Daarvoor is het belangrijk de banden goed op spanning te hebben.

Toch zijn harde banden niet altijd een voordeel. Sommige wielerrondes gaan gedeeltelijk over kasseien – kleine, onregelmatige stenen – zoals de klassieker Parijs-Roubaix. Het onregelmatige wegdek zorgt dan voor nogal wat ongemak voor de renner. Als wielrenner zou je op de kasseien graag wat zachtere banden hebben, zodat je niet zo door elkaar geschud wordt. Om dan op het gladde asfalt weer met opgepompte banden verder te fietsen. Onmogelijk? De techniek staat voor niets: hiervoor heeft een Nederlandse racefietswielenfabrikant een mooie innovatie bedacht: banden waarvan je de bandenspanning tijdens de rit kunt variëren. Handig!

Lichaam en spierkracht

Je kunt van alles doen om de weerstand klein te houden, de allerbeste fiets hebben, maar je lichaam moet ook meewerken. Het helpt als je niet zo zwaar bent, je je spieren optimaal benut en een topconditie hebt. 

Nog meer leuke opgaven over wielrennen? Kijk dan eens naar de volgende opgaven: