ioniserende straling: effectieve dosis

Jaap stelde deze vraag op 07 december 2025 om 21:58.

Bij ioniserende straling wordt de grootheid 'effectieve dosis' op de havo en in het vwo niet altijd correct gebruikt.

Per definitie is de effectieve dosis $E$ de som van de equivalente doses ontvangen door de verschillende weefsels (organen), bij uitwendige en inwendige bestraling met verschillende soorten straling (T is tissue of orgaan, R is radiation):

(ICRP Publication 103 p271 en Besluit basisveiligheidsnormen stralingsbescherming, bijlage 2).
Per definitie betreft de effectieve dosis het gehele lichaam, niet een enkel weefsel.

In Binas havo/vwo zevende editie tabel 27D2 en 35E3 staat echter 'effectieve totale lichaamsdosis'. (En in tabel 4 is ook wel wat loos.)
Mogelijk hebben de auteurs van Binas ervoor gekozen om de syllabus voor het centraal examen te volgen. Daarin staat bij de specificaties van het subdomein Medische beeldvorming 'effectieve totale lichaamsdosis' (zonder het symbool $E$) en ontbreekt de vereenvoudigde formule $E=Σ\,w_\text{T}\cdot H$.

Voordat ik eventueel de autoriteiten van de syllabus en Binas benader met suggesties, wil ik graag weten of ik op het goede spoor zit.
Voor de syllabus havo en vwo stel ik voor:
• vervang bij het subdomein 'effectieve totale lichaamsdosis' door 'effectieve dosis $E$'
• voeg aan het subdomein toe de formule $E=Σ\,w_\text{T}\cdot H$
• voeg in bijlage 2 toe 'effectieve dosis' met het symbool $E$ en de eenheid sievert, Sv
• voeg in bijlage 2 toe 'weefselweegfactor $w_\text{T}$'
• vervang in bijlage 2 'stralingsdosis' door '(geabsorbeerde) dosis'
Voor Binas stel ik voor dat de auteurs overeenkomstige aanpassingen doen, voor zover van toepassing. Dit geldt wellicht ook voor het informatieboek ScienceData, dat ik niet ken.

Mijn vragen
a. Vinden een stralingsdeskundige en docenten dit nuttige en correcte suggesties?
b. Zijn ICRP 103 en het Bbs de relevante en gezaghebbende bronnen?
Groet, Jaap

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Roos heeft negen appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Roos nu over?

Antwoord: (vul een getal in)