Dag Lucas,
Je zit op het goede spoor. In de geschetste situatie zal de ondergrond in situatie B inderdaad minder wrijvingskracht uitoefenen op de rol dan in situatie A. Nu enige onderbouwing.
Daar waar het filament loskomt van de rol, heeft de spankracht die het filament op de rol uitoefent in situatie B een verticale component omhoog, zoals je zegt.
Door deze omhoog gerichte component is de omhoog gerichte normaalkracht die de ondergrond op de rol uitoefent om te zorgen dat de rol niet door de ondergrond zakt, kleiner dan in situatie A.
De wrijvingskracht die de ondergrond op de rol uitoefent, is recht evenredig met de normaalkracht. Dus in situatie B is de wrijvingskracht kleiner dan in situatie A.
Voor de wrijvingskracht die de rode houder bij de doorvoeropening uitoefent op het filament, verwacht ik geen aanmerkelijk verschil tussen A en B
Groet, Jaap