Technetium Tc-99m
stelde deze vraag op 25 september 2021 om 16:59.Reacties
https://www.natuurkunde.nl/artikelen/745/nucleaire-geneeskunde:
Technetium (99Tc) is een stof die chemisch ongeveer hetzelfde werkt als calcium, maar radioactief is.
Die bron is ondubbelzinnig. Toch vertrouw ik hem niet (al is die van onze eigen site). Technetium wordt als tracer niet alleen voor botonderzoek gebruikt.
Maar je bent niet kritisch genoeg op wat je leest, je conclusie:
Technetium hoopt zich op plaatsen met botten* en calcium is belangrijk voor de opbouw en onderhoud van onze botten. Dit is de beste overeenkomst die ik kon vinden.
is echt heel voorbarig.
Uit jouw eigen wikipedialink:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nucleaire_geneeskunde:
Botscan: de toegediende radioactieve stof bevat technetium dat zich ophoopt in actieve botgedeelten, de zogenaamde hot spots. Het onderzoek is niet erg specifiek: ook een lichte verwonding of een ontsteking laat een hot spot zien. Bij verdenking op kanker in het bot, kan een scan tonen waar men met verder onderzoek preciezer kan kijken.
Deze bron is heel wat vager: geen vernoeming van calcium(achtigheid). En ook ophoping in lichte verwondingen.
En je leest, vlak boven je citaat in je eigen wikipedialink, over een cruciale zin heen:
Voor dit doel worden radioactieve elementen ingebouwd in geschikte stoffen of bestaande geneesmiddelen. Dit middel bindt zich aan een bepaalde receptor die een relatie heeft met een bepaald ziekteproces. Een dergelijke tracer is met een soort camera gemakkelijk te volgen, waardoor de lokalisatie van de receptoren en de uitgebreidheid van de ziekte te vervolgen is.
Doorgooglen is nodig. En zo heel diep verbergt google dit niet...
Gaan we dus verder zoeken, dan vinden we legio voorbeelden van het feit dat technetium niet puur of als een eenvoudig oplosbaar zout wordt toegediend, maar in complexe verbindingen. Uit een wat ouder maar daarom nog niet waardeloos proefschrift van Dr Jan Kroesbergen:
https://inis.iaea.org/collection/NCLCollectionStore/_Public/19/045/19045219.pdf?r=1&r=1
Als radiopharmaca worden hoofdzakelijk technetium-99m-fosfaat en -fosfonaat complexen (een complex is een gecompliceerd opgebouwde verbinding) gebruikt. Hierin is technetium het radioactieve isotoop. Dit isotoop wordt gebruikt, omdat het een relatief lage stralingsbelasting voor de patiënt geeft. De fosfaat of fosfonaat groepen (de zg. liganden in het complex) zorgen voor de ophoping van het complex in botweefsel. Om de complexvorming mogelijk te maken moet een reductiemiddel, meestal tin(II), toegevoegd worden. Naast deze technetiumverbindingen bestaat het radiopharmacon verder nog uit een grote overmaat vrij ligand en tin-ligand complexen.
Ook al staat dit in het hoofdstuk : 10. SAMENVATTING VOOR NIET-SPECIALISTEN , het is dus heel erg ondubbelzinnig NIET de technetium zelf die zorgt voor ophoping.
Aan andere liganden gebonden vindt ophoping in andere weefsels plaats, bijvoorbeeld de hartspier:
https://en.wikipedia.org/wiki/Technetium_(99mTc)_sestamibi
en daar levert wikipedia er ook een molecuulmodel van deze zesvoudige (sesta) complexvorming met MIBI bij:
Die Tc-isotoop zit geheel ingepakt in een ingewikkelde verbinding, een complex, en het is die verbinding die de radio-actieve Tc vooral naar de bedoelde plaatsen brengt.
Vergeet dus chemisch gelijkaardig gedrag van calcium en technetium. Jouw taak chemie moet zich dus misschien niet zozeer richten op de chemische eigenschappen van technetium als wel op die complexenchemie: die komt niet alleen voor in de geneeskunde trouwens, bijvoorbeeld ook in de landbouw. IJzer is een onmisbaar voedingselement voor planten. In teelt van planten op substraat (bijv steenwol) moeten alle voedingselementen in opgeloste vorm bij de planten worden gebracht, met druppelaars. In die zoutige oplossing (1-4 g per liter van een mengsel van oplosbare meststoffen) slaat gewoon ijzer makkelijk neer met anionen van de andere meststoffen en wordt zo onbereikbaar voor de planten. Dat wordt voorkomen door het toe te dienen "verpakt" in diverse chelaten met elk hun eigenschappen voor diverse omstandigheden:
https://scienceinhydroponics.com/2019/08/using-a-biodegradable-iron-chelate-idha-in-hydroponics.html
En dat sekwestreren van stoffen in complexe organische verbindingen is een aparte tak van sport in de chemie.
Ik ga dat artikel op onze site nog eens kritisch tegen het licht laten houden. Want daar klopt iets niet. Op zijn gunstigst gezegd gaan we daar heel erg kort door de bocht. Excuses voor je op het verkeerde been gezet te hebben. Maar gelijk ook een waarschuwing: vertrouw nooit op één bron.
Groet, Jan
Opmerking Moderator: het hierboven aangehaalde artikel is inmiddels aangepast.
