een snookerbal wegstoten met zijdelings effect
Didier stelde deze vraag op 01 april 2021 om 10:28.dag natuurkundigen,
Ik probeer op een juiste deskundige manier uit te leggen wat er gebeurt met een snookerbal als deze met zijdelings effect wordt weggestoten.
Je hebt ten eerste de reactie van de speelbal om uit te wijken naar de tegenovergestelde kant. Als ik hierbij zeg dat de bal hierbij steeds uitwijkt naar zijn zwaartepunt, zeg ik dit dan juist? Ben ik juist als ik hierbij aanvul door te zeggen dat 'hoe fijner de bal wordt aangespeeld, hoe groter de afwijking zal zijn naar de tegenovergestelde kant'?
Naast deze reactie heb je ook nog eens de roterende reactie; de rotatie-energie.
Kan iemand mij deze reacties begrijpelijk uitleggen aub?
Met dank
Didier
Reacties
Theo de Klerk
op
01 april 2021 om 11:21
Een bal wijkt niet uit naar zijn zwaartepunt. Dat punt is deel van de bal (waarin je voor veel situaties de hele bal in mag geconcentreerd denken) en zal bij beweging dan ook met de bal meebewegen.
Bij een niet frontale botsing zal elk van de ballen onder een hoek verder bewegen. Met behoud van impuls (hoeveelheid beweging p = mv. Aanvankelijk alleen van de botsbal m1v1b, na de botsing verdeeld over beide bewegende ballen, m1v1e + m2v2.
Ik ben niet thuis in de snooker termen "fijner aangespeeld". Hoe meer de ballen elkaar schampen hoe groter de uitwijking (omdat impuls behouden blijft).
Net als de lineaire impuls bij bewegen van A naar B, is er ook een rotatie-impuls (en energie) die behouden blijft. Een bal met effect (draaiend wegschieten) zal bij botsing dat effect delen met de andere bal die aangestoten wordt. Hoeveel er gedeeld wordt hangt af van de stroefheid van de contactoppervlakken.
Een uitgebreid (Engelstalig) verhaal vind je op physics behind billiards
Bij een niet frontale botsing zal elk van de ballen onder een hoek verder bewegen. Met behoud van impuls (hoeveelheid beweging p = mv. Aanvankelijk alleen van de botsbal m1v1b, na de botsing verdeeld over beide bewegende ballen, m1v1e + m2v2.
Ik ben niet thuis in de snooker termen "fijner aangespeeld". Hoe meer de ballen elkaar schampen hoe groter de uitwijking (omdat impuls behouden blijft).
Net als de lineaire impuls bij bewegen van A naar B, is er ook een rotatie-impuls (en energie) die behouden blijft. Een bal met effect (draaiend wegschieten) zal bij botsing dat effect delen met de andere bal die aangestoten wordt. Hoeveel er gedeeld wordt hangt af van de stroefheid van de contactoppervlakken.
Een uitgebreid (Engelstalig) verhaal vind je op physics behind billiards
Didier
op
01 april 2021 om 11:30
Dag Theo,
Dank voor je snelle reactie. Sta me toe het volgende te verduidelijken.
Ik praat hier niet over 2 ballen die botsen met elkaar, maar een keu die op een bal instoot.
Als ik met deze keu mooi recht naar voor instoot in de verticale as van deze bal, zal deze bal mooi naar voor bewegen.
Mijn vragen hebben betrekking op het niet stoten op deze middenas, maar het instoten naast deze middenas. Met 'fijner' instoten bedoel ik dat de instoot zich meer naar de zijkant van de bal verplaatst.
Het klopt dat het loopvlak ook mee ingecalculeerd wordt. Mij gaat het nu niet om de hoeveelheid afwijking, maar eerder een verklaring waarom bij een instoot met de keu deze bal afwijkt.
Is jouw eerdere verklaring ook van toepassing bij het instoten met een keu?
Groeten, Didier
Dank voor je snelle reactie. Sta me toe het volgende te verduidelijken.
Ik praat hier niet over 2 ballen die botsen met elkaar, maar een keu die op een bal instoot.
Als ik met deze keu mooi recht naar voor instoot in de verticale as van deze bal, zal deze bal mooi naar voor bewegen.
Mijn vragen hebben betrekking op het niet stoten op deze middenas, maar het instoten naast deze middenas. Met 'fijner' instoten bedoel ik dat de instoot zich meer naar de zijkant van de bal verplaatst.
Het klopt dat het loopvlak ook mee ingecalculeerd wordt. Mij gaat het nu niet om de hoeveelheid afwijking, maar eerder een verklaring waarom bij een instoot met de keu deze bal afwijkt.
Is jouw eerdere verklaring ook van toepassing bij het instoten met een keu?
Groeten, Didier
Theo de Klerk
op
01 april 2021 om 11:50
Ah... een keu ipv een bal. Dan snap ik de opmerking "naar zijn zwaartepunt" beter (hoewel nog steeds fysisch onjuist). Een stoot aan de zijkant van een bal zal inderdaad, zoals ook het aangewezen artikel aangeeft, in een richting zijn die op de (horizontale) lijn tussen stootpunt en zwaartepunt (bij de bal ook middelpunt).
Stoten met een keu of een andere bal aan de zijkant van een bal maakt fysisch geen verschil. Een niet frontale botsing (of aanstoot) geeft de bal een draaiing (kracht tov middelpunt als draaias doet een voorwerp roteren). Een uitwijking waarbij de impuls van de keu (die varieert doordat je met je arm deze doet toenemen en weer afnemen) op moment van aantikken wordt overgedragen volgens de impulsbehoudwet.
Stoten met een keu of een andere bal aan de zijkant van een bal maakt fysisch geen verschil. Een niet frontale botsing (of aanstoot) geeft de bal een draaiing (kracht tov middelpunt als draaias doet een voorwerp roteren). Een uitwijking waarbij de impuls van de keu (die varieert doordat je met je arm deze doet toenemen en weer afnemen) op moment van aantikken wordt overgedragen volgens de impulsbehoudwet.
Didier
op
01 april 2021 om 13:52
Dag Theo,
Ik probeer het te begrijpen. Ik heb het als volgt verwoord, zodat een leek het verstaat. Kan je het volgende even controleren aub.
Als er (bewust of onbewust) met zijdelings effect worden gestoten, zal dit twee reacties uitlokken van de speelbal.
Ten eerste zal de speelbal steeds van zijn natuurlijke rechte lijn afwijken. Iedere stotende kracht die naast het middelpunt inwerkt op de speelbal, zal als reactie hebben dat de bal zal uitwijken naar een punt tussen dit middelpunt en het punt van instoten. Of m.a.w. als je aan de rechterkant instoot, zal de bal steeds een intentie hebben om naar links uit te wijken, en omgekeerd.
Bijkomend op de eerste reactie, zal de speelbal om zijn middlepunt (draaias) gaan draaien. Men noemt dit ook wel de rotatie-energie.
Hoe meer je aan de buitenkant van speelbal instoot, des te groter de afwijking en toename van de draaiing om zijn as. Stoot je dichter in bij de verticale middenas, is de afwijking en draaiing minder.
Alvast bedankt voor al je hulp.
Ik probeer het te begrijpen. Ik heb het als volgt verwoord, zodat een leek het verstaat. Kan je het volgende even controleren aub.
Als er (bewust of onbewust) met zijdelings effect worden gestoten, zal dit twee reacties uitlokken van de speelbal.
Ten eerste zal de speelbal steeds van zijn natuurlijke rechte lijn afwijken. Iedere stotende kracht die naast het middelpunt inwerkt op de speelbal, zal als reactie hebben dat de bal zal uitwijken naar een punt tussen dit middelpunt en het punt van instoten. Of m.a.w. als je aan de rechterkant instoot, zal de bal steeds een intentie hebben om naar links uit te wijken, en omgekeerd.
Bijkomend op de eerste reactie, zal de speelbal om zijn middlepunt (draaias) gaan draaien. Men noemt dit ook wel de rotatie-energie.
Hoe meer je aan de buitenkant van speelbal instoot, des te groter de afwijking en toename van de draaiing om zijn as. Stoot je dichter in bij de verticale middenas, is de afwijking en draaiing minder.
Alvast bedankt voor al je hulp.
Didier
op
01 april 2021 om 14:26
Bijkomend nog een vraagje ... als ik met mijn speelbal de doelbal in een bepaald ehoek aanspeel zullen beide ballen elk in een richting vertrekken. Dit kan ik begrijpen. Maar wat gebeurt er met de vertreklijn na het contact als ik de speelbal aanspeel met enerzijds effect met de hoek mee of tegeneffect. Ik heb de volgende schets toegevoegd om het duidelijk te maken.
Als ik een hoek heb om naar rechts te gaan, denk ik dat bij de stoot met rechts effect in de bal deze hoek groter wordt, en bij links effect (tegeneffect) de reactiehoek kleiner wordt. Klopt dit?
Als ik een hoek heb om naar rechts te gaan, denk ik dat bij de stoot met rechts effect in de bal deze hoek groter wordt, en bij links effect (tegeneffect) de reactiehoek kleiner wordt. Klopt dit?

Theo de Klerk
op
01 april 2021 om 15:24
Dat heeft te maken met minuscule effecten van luchtweerstand. De bal heeft altijd wind tegen maar afhankelijk van de draaiing helpt de bal met "wind mee" te draaien en aan de andere kant juist niet (en komt de onderlangs aankomende "wind mee" ook in botsing. Dat levert een kracht en een afwijking van de rechte baan.
Ik kan het geloof ik niet beter laten zien dan via dit school tv filmpje schooltv - bal met effect
Ik kan het geloof ik niet beter laten zien dan via dit school tv filmpje schooltv - bal met effect