ontmoeting twee verschillend snel bewegende voertuigen

Sebastiaan stelde deze vraag op 09 september 2019 om 13:31.

Vooropgesteld: het is zo'n kleine 25 jaar geleden dat ik voor het eerst met Natuurkunde in aanraking kwam, en dit onderwerp is maar heel licht behandeld, dus ik heb het nodig dat dit aan me uitgelegd wordt alsof ik een 12 jarige ben die voor het eerst hiermee in aanraking komt.

Ik heb een basiskennis waarmee ik km/u naar m/s kan omrekenen zodat ik de versnelling in m/s kan invoeren, maar daar ligt mijn probleem niet.

Ik heb 2 auto's/locomotieven/vliegtuigen, whatever: weerstand en gewicht worden niet meegerekend in deze situatie.

In dit geval zijn het treinen.
Ik heb van beide de topsnelheid en de versnelling.
Wat ik wil weten is:
- Hoeveel kilometer ze beiden hebben afgelegd tot het moment dat de langzaamste trein zijn topsnelheid heeft gehaald. 
- Op hoeveel kilometer de trein met de hoogste topsnelheid de langzamere trein dan weer heeft ingehaald.
- Als het ook kan hoe lang er precies verstreken is tot het behalen van de topsnelheid.

Als voorbeeld:
Trein A versnelt met 10 kilometer per uur per seconde en heeft een topsnelheid van 110 km/u.
Trein B versnelt met 1 kilometer per uur per seconde maar heeft een topsnelheid van 140 km/u. 

Mijn rudimentaire kennis zegt dat Trein A in 11 seconden op 110 km/u zit (10x11=100) en Trein B met 110 seconden pas op 110 km/u zit (1x110=110). 

Ik wist ook dat in die 99 seconden verschil Trein A inmiddels 3,03 km heeft afgelegd op topsnelheid. 

Maar als ik dat terugreken dan kom ik na 110 seconden maar op 106,92 km/u bij Trein B. En ik heb geen idee wat de afgelegde afstand is voordat Trein A en B op topsnelheid zitten. 

Dus kort:
- Hoeveel seconde duurt het voor de treinen op een bepaalde snelheid zijn?
- Hoeveel km hebben ze afgelegd gedurende die versnelling?

Daarna kan ik zelf wel uitrekenen na hoeveel km zijn ze op hetzelfde punt aangekomen.

En dit zijn twee voorbeeld treinen, ik wil verschillende treinen met elkaar vergelijken met deze berekeningen.

Reacties

Theo de Klerk op 09 september 2019 om 13:50
> de versnelling in m/s 
Dat is in m/s2   (verandering van snelheid m/s per seconde /s)

>Hoeveel kilometer ze beiden hebben afgelegd tot het moment dat de langzaamste trein zijn topsnelheid heeft gehaald

Als je aanneemt dat ze een vaste versnelling hebben, dan zijn de bewegingsvergelijkingen

afstand = s = 1/2 at2 + v0t + smaar met beginsnelheid v0 = 0 m/s en beginafstand s0 = 0 m wordt dit simpel:
s = 1/2 at2

Dan neemt de snelheid elke seconde met a toe:

v = at

De maximum snelheid (gegeven) wordt bereikt op tijdstip

t = vmax / a

Die waarde van de tijd vul je in in de vergelijking voor s en je weet de afstand die is afgelegd in de tijd die nodig was om de maximum snelheid te bereiken.
Sebastiaan op 09 september 2019 om 14:11
Die formules zijn leuk, maar zoals ik zei: het is 25 jaar geleden ongeveer....

In principe reken ik dus de helft van (a x t)² uit om de afstand te krijgen in meters?
Dus even voor de langzaamste starter: a= 0,27m/s
Dus s = (0,27 x t)²

om t uit te rekenen heb ik dus de onderste formule nodig:
30,5555555556 m/s  (110 km/u) gedeeld door 0,27 ?
(113,1687242798354 sec)

Dus s = de helft van (0,27 x 113,1687242798354)² ?

Dus als ik het goed heb berekend zou Trein B ongeveer 113 seconden nodig hebben om 110 km/u te halen, en in die periode slechts 494 meter hebben afgelegd?
Theo de Klerk op 09 september 2019 om 14:24
>Dus s = (0,27 x t)²

Nee, 1/2 x 0,27 t2

en evenzo  v = 0,27 t
Trein A: 110 km/h = 110 000 m/(3600 s) = 30,6 m/s
30,6 = 0,27 t  --> t = 306/0,27 = 1114 s (= 18,6 minuten!)

s = 1/2 x 0,27 x 11142 = 502 603 m = 503 km

De versnelling lijkt me niet erg reeel - zelfs voor een NS trein.
Sebastiaan op 09 september 2019 om 14:57

Het is ook een fictieve trein in een spel. (Misschien ken je het: Rail Nation).

Deze twee treinen zijn stoomtreinen uit het eerste tijdperk, maar de snelste versnelling ingame is 5,55 m/s² (20 km/u/s) 

ik vraag me ook af waar je 306 vandaan haalt in je tweede formule. Is dat een typfout?

Ik wil ook niet afronden naar boven op 1 decimaal, want dan ga je vertekende beelden krijgen, vooral op zulke afstanden. 

Maar als ik goed heb opgelet dan is het dan toch juist: (afgerond op 2 decimalen)

t = 30,56/0,27 = 113,17 s ?
s = 1/2 x 0,27 x 113,17² = 1729 meter?

Theo de Klerk op 09 september 2019 om 15:14
306?  Typefout inderdaad. Maar dat verandert de situatie wel:

t = 30,6/0,27 = 113 s
en daarmee s = 1/2 x 0.27 x 1132 = 1724 m

Dat klinkt inderdaad al aannemelijker - al is het nog traag voor NS. En zoals je uitrekende.
De significatie zou bij opgave zelfs 1 cijfer kunnen zijn (want ergens wordt a = 1 km/hs aangegeven - als het 1,00 km/hs zou zijn dan is het 3 cijfers)

Sebastiaan op 09 september 2019 om 15:24
Bedankt, ik snap het nu. 
Even snel gerekend heeft in dit geval Trein A in 11 seconden 176 meter afgelegd voordat hij op 110 km/u zit, en Trein B in 113(ish) seconden 1724-1729 meter afgelegd: bijna 10x zoveel. 

Trein A zou in dezelfde 113 seconden zo'n 3,3 - 3,4 kilometer hebben afgelegd waar Trein B slechts de helft heeft afgelegd. 

Door het verschil van 30 km/u in topsnelheid gok ik dat Trein B pas na een minuut of 50 gelijk ligt aan Trein A, maar dat moet ik nog wel gaan uitrekenen, maar zo lang zijn de sporen niet eens in dit tijdperk. 
Sebastiaan op 09 september 2019 om 15:30
dat was te voorbarig, Trein B begint na 113 seconden elke seconde 1 km/u harder te rijden dan Trein A.

Maar dat ga ik nog wel uitrekenen... ik kom hier wel mee uit.
Dank je wel! :)
Theo de Klerk op 09 september 2019 om 18:04
Alles maar eens vanaf het begin doorrekenen:

Trein A: a = 10 km/hs, vmax = 110 km/h ofwel (met 1 km/h = 1/3,6 m/s)
a = 2,778 m/s2 en vmax = 30,556 m/s

Trein B: a = 1 km/hs, vmax = 140 km/h ofwel
a = 0,278 m/s2 en vmax = 38,889 m/s

Trein A bereikt maximum snelheid bij t = vmax/a = 30,556/2,778 = 10,999 s
Afgelegde weg dan s = 1/2 x 2,778 x 10,9992 = 168,038 m
Daarna (t > 10,999 s) is het s = 168,038 + 30,556 (t-10,999) (vaste snelheid na 10,999 s, elke seconde daarna een vaste afstand erbij)

Voor trein B geldt dat max snelheid wordt bereikt bij t = 38,889/0,278 =   139,888 s. Afgelegde weg is dan s = 1/2 x 0,278 x 139,8882 = 2720,062 m

Je moet stellen dat ze elkaar ontmoeten bij gelijke afstand en gelijke tijd:

afstand A = afstand B (voor t > 139 s)

168,038 + 30,556 (t-10,999) = 2720,062 + 38,889 (t-139,888) 
168,038 + 30,556 t - 336,085 = 2720,062 + 38,889 t - 5440,104
2551,995   = 8,333 t
306,252 s = t

Dus op t = 306,252 s (met significante cijfers t = 31 . 101 s) ontmoeten beide treinen elkaar.

Een Excel sheet kan dat ook zo benaderen voor je. (bijlage - bij wijziging van "grofheid" van de berekening door grotere intervallen kan de grafiek een hobbel vertonen omdat bij de laatste berekening voordat op constante snelheid wordt overgegaan, de versnelde snelheid te hoog kan zijn)

Bijlagen:

Sebastiaan op 09 september 2019 om 18:18
Ja, en nu ben ik het dus kwijt.
Ik wilde een Excel bestandje maken met alle formules erin, maar nu ben ik het spoor bijster. 
Theo de Klerk op 09 september 2019 om 18:30
Gewoon:

versnelde beweging:  

s(t) = 1/2 a t2 + v0t + s0  
v(t) = at + v
a(t) = a

eenparige beweging:

s(t) = vt
v(t) = v 

Voor twee objecten die hun eigen bewegingsvergelijking hebben geldt dat ze op dezelfde plek zijn als positie en tijd (t1) hetzelfde zijn, ofwel:

sA(t1) = sB(t1)
Sebastiaan op 09 september 2019 om 18:36
oké, maar zo 'gewoon' is dat helaas niet voor me, en ik krijg er mijn hoofd niet omheen gewikkeld nu.

De versnelde beweging vat ik nog, en ik kan berekenen wat ze zouden afleggen vanaf het moment dat ze op topsnelheid zijn (de eenparige beweging) maar hoe jij het in je laatste post hebt staan snap ik niet hoe je aan alle gegevens kom :)
Theo de Klerk op 12 september 2019 om 21:12
Berekening van 9 sept aangepast: de treinen ontmoeten elkaar pas als beide een vaste snelheid hebben, rond t = 306 s - zoals ook de spreadsheet aantoont (met veel te veel regels, maar als je het interval klein kiest heb je veel regels nodig).

Aanvankelijk dacht ik dat trein A lineair afstand zou winnen (max snelheid al bereikt) en B versneld bleef gaan. Bij gelijkstelling van de bewegingsvergelijkingen geeft dat als antwoord t = 214 s. Helaas... dat is een ongeldige waarde want trein B bereikt na 140 s zijn maximale snelheid en is bij t = 214 dus ook lineair toenemend in de verplaatsing. Vandaar dat je bij gelijkstelling van de afstand zowel voor A als voor B de vergelijking moet gebruiken van

afstand bij bereiken maximale snelheid + (tijd - tijd bereiken maximale snelheid) x maximum snelheid.

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Ariane heeft elf appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Ariane nu over?

Antwoord: (vul een getal in)