Reacties
Er zijn inderdaad positieve deeltjes, maar protonen zijn veel en veel zwaarder dan elektronen en alleen daarom al bewegen ze niet zo snel. Daarbij zitten ze ook nog in de kern waar ze stevig op hun plaats worden gehouden door andere kerndeeltjes en onderlinge (sterke kernkracht) aantrekking. Een elektron anti-deeltje, een positron, is het tweelingbroertje van een elektron. Maar deze deeltjes kom je bijna niet tegen en vormen geen deel van het atoom.
Dus qua ladingsbewegelijkheid zijn het vooral de elektronen die een rol spelen. Waar ze zich ophopen is de netto lading negatief, waar ze weg zijn gegaan blijft een meerderheid aan positieve lading over.
Een voorwerp is dus geladen omdat zich op dat voorwerp een overschot aan deeltjes bevindt die zo'n lading hebben. Elders is dan altijd een stof of voorwerp die de tegengestelde lading heeft. Over het hele heelal gezien is de totale lading nul (evenveel positief als negatief).
Papiersnippertjes zijn op zich neutraal. Maar de elektronen en positieve kernen kunnen zich wel wat her-positioneren. Zo is een watermolecuul als geheel ook neutraal, maar de positieve waterstof-kernen zitten iets meer aan de ene kant van het molecuul en het negatieve zuurstof aan de andere kant. Bij papier is dat ook zo. Een geladen staaf (bijv. negatief geladen) trekt aan de tegengesteld geladen deeltjes (positief) en duwt de gelijkgestelde ladingen weg (negatief). Doordat de afstand negatieve-positieve ladingen net iets kleiner is dan de negatief-negatieve ladingen is er netto een aantrekking tussen de staaf en het papier waarbinnen de moleculen zich met hun tegengestelde ladingkant richting staaf orienteren.
Bovenstaande uitleg kun je ook heel visueel maken in deze applet:
https://phet.colorado.edu/en/simulation/balloons
wat er in zo'n papiersnippertje gebeurt lijkt wel een beetje op wat er in de muur gebeurt als die geladen ballon er in de buurt komt.
Heb je zo'n ballon, dan kun eens proberen om een geladen ballon tegen het plafond te plakken (oppassen dat je niet van tafel valt)
En als je eenmaal bovenbouw scheikunde gaat krijgen dan leer je dat bijvoorbeeld een watermolecuul polair is (dwz een overwegend negatieve en een overwegend positieve kant heeft) . Dat betekent dat je met een geladen voorwerp (zoals zo'n pvc-elektriciteitsbuisje dat je opwrijft aan een wollen trui, maar ook met zo'n goedkope hardplastic balpen gaat dat prima) leuke dingen kunt doen met een dun waterstraaltje.
Groet, Jan