Milankovic
A stelde deze vraag op 08 juni 2014 om 16:11.Ik geef les in het vak aardrijkskunde. Nu behandelen we onder andere de variabelen van Milankovic. Een van de variabelen gaat over de excentriciteit van de baan van de aarde rond de zon. Die baan variëert van vorm, bovendien is de positie van de zon binnen die baan ook niet gelijk. Althans, in sommige afbeeldingen is er alleen sprake van een minder of meer ellipsvormge baan en in andere afbeeldingen is ook de positie van de zon binnen die baan meer of minder centraal. Omdat de lengte van de baan zelf niet verandert en omdat de tijd die de aarde erover doet om rond de zon te draaien gelijk blijft, is het volgens mij zo dat de totale hoeveelheid stralingsenergie afkomstig van de zon jaarlijks gelijk blijft. Verder begreep ik dat de uitstraling van energie van de aarde, de blackbody-radiation, die de atmosfeer verwarmt afhankelijk is van de mate van instraling en dat daar een natuurwet op van toepassing is, namelijk de wet van Stefan Bolzman. Daaruit maak ik op dat er een niet lineair verband is tussen de instralingsenergie van de zon en de uitstralingswarmte, waardoor er een ander temperatuurverloop op jaarbasis ontstaat. Maar ook hier lijkt het mij dat de totale uitgestraalde warmte in principe gelijk zou moeten blijven.
De invloed van de excentriciteit van de baan van de aarde rond de zon heeft daardoor vooral te maken met de variatie die er ontstaat ten aanzien van de lengte van de seizoenen en het gedeelte van de aarde dat wordt beschenen, bijvoorbeeld grote wateroppervlaktes of landoppervlaktes.
Het lukt mij echter niet om deze vraag ergens beantwoord te krijgen, mijn geografieboeken beantwoorden deze vraag niet en mijn natuurkundekennis is niet toerijkend om deze vraag te beredeneren c.q. te berekenen. ik begrijp dat er sprake is van een heel complexe vraag, maar zou het heel leuk vinden om hier nou eens een helder antwoord op te krijgen.
Alvast bedankt.
Reacties
De vraag is nogal complex omdat zoveel invloeden meespelen. De grootste stoorzender is de atmosfeer die ingestraalde warmte naar andere delen van de aarde vervoert via winden zodat we niet de extremen kennen in temperatuur als op de maan waar het of heet of ijzig koud is (zonder ijs).
De aardbaan is een vrijwel cirkelvormige ellips - alleen Venus heeft een nog betere cirkelbenadering als ik het goed herinner. De schuine aardas zorgt voor klimaten. De dichtst bij de zon baanpunt is als het bij ons winter is.
Een 3-delige BBC serie "Orbit" toont van maand tot maand aan hoe energie van de zon zich verdeelt en hoe de aarde dit ook weer uitstraalt (moet, want anders wordt het hier steeds warmer - wat met het broekaseffect al een beetje het geval is en op Venus uit de hand gelopen is) - de moeite van (terug)kijken waard.
Van Milankovic heb ik nog nooit gehoord - waarschijnlijk door tunnelvisie binnen natuurkunde.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Milankovi%C4%87-parameters
Deze worden gebruikt ter verklaring van het optreden van koudere en warmere perioden (op een geologische tijdschaal, dwz vele duizenden jaren) op aarde.
Wat mij niet duidelijk is waar je hier eigenlijk mee heen wil?
De excentriciteit van de aardbaan heeft overigens niets te maken met de jaarlijkse seizoenen. Dat is een kwestie van de hoek die de aardas maakt met het vlak waarin de aarde rond de zon draait.
Wél, op een theoretisch compleet kale aarde met een overal gelijk aardoppervlak zou die excentriciteit er wél toe leiden dat momenteel de winters op het noordelijk halfrond minder koud en de zomers minder warm zouden zijn dan op het zuidelijk halfrond (dit omdat momenteel de aarde het dichtst bij de zon staat als het noordelijk halfrond overdag richting de zon staat gericht).
Ook, omdat een planeet in een elliptische baan rond een ster een hogere snelheid heeft naarmate ze dichter bij haar ster is betekent dat dat momenteel de winter op het noordelijk halfrond korter duurt dan op het zuidelijk halfrond. Reken maar eens van 20 maart tot 22 september, en van 22 september tot 20 maart.....
Maar die excentriciteit is niet sterk hoor, 147 miljoen km vs 152 miljoen kilometer, dus als dat effect er praktisch op onze reële aarde zou zijn dan zit dat diép verstopt in allerlei warrige effecten van zeestromingen, windpatronen, verdeling van landmassa's over de aardbol etc.
Groet, Jan
Wat ik inmiddels van Milanovic opsteek is dat hij effecten probeert te verklaren over vele miljoenen jaren. Daarin wijzigt de aardbaan, helling, precessie enz wel wat met ongetwijfeld allerlei effecten.
