energiebalans verspringen
Myrthe stelde deze vraag op 06 juni 2013 om 12:43.Ik loop vast bij een vraag op mijn oefen tentamen:
bij het verspringen loopt een atleet van 82 kg met een snelheid van 36,0 km/h op de afzetbalk af. door de afzet gaat hij een beweging maken die zowel een verticale beweging als een horizontale beweging is. We nemen aan dat er geen wrijving en luchtweerstand meegerekend hoeven te worden.
De atleet springt 8,14 meter ver. het hoogste punt van zijn baan ligt dus op een afstand van 4,07 meter van de afzetbalk.
Zijn zwaartepunt is dan door de afzet een eindje boven de hoogte van het zwaartepunt tijdens de aanloop gekomen
a. Bereken hoelang de sprong duurde:
s=1/2gt2
8,14 = 1/2 * 9,81 * t2
8,14 = 4,905 * t2
1628/981 = t2
t= 1,29 seconden
b. bereken dat het zwaartepunt in het hoogste punt 81 cm hoger ligt dan tijdens de aanloop.
(hier kom ik niet uit)
bij het op de grond komen is het zwaartepunt 24 cm lager dan tijdens de aanloop
c. bereken de snelheid waarmee de atleet op de grond terecht komt
d. bereken welke hoek die snelheid met het horizontale vlak maakt.
(ook hier kwam ik niet uit)
help!
Reacties
Eerst maar eens het eerste stukje:
De loper rent met eenparige snelheid (geen versnelling: a = 0) vooruit en komt daarmee 8,14 meter ver in horizontale richting. Dan geldt NIET dat s = 1/2 at2 maar een andere formule waaruit de tijd t dan te bepalen is.
Voor de vertikale beweging geldt wel h = 1/2 at2 + v0t = - 1/2 gt2 + v0t als we de positieve richting naar boven kiezen.
Welke (algemene) formule geldt hierbij ook maar dan voor de vertikale snelheid? Hoe hoog is die op het hoogste punt van de sprong? Wanneer ben je op het hoogste punt? Hoe kun je hieruit de toename van de hoogte van het zwaartepunt van de springer afleiden?
Als je 0,24 meter lager uitkomt dan wanneer je recht op je benen staat, hoeveel potentiele energie heb je dan verloren? Hoeveel kinetische energie heb je dan gewonnen? Wat is dan de snelheid als je de massa van de sprinter kent?
Die snelheid is schuin naar beneden. Een component ervan is de horizontale snelheid waarmee vooruit werd gelopen. Welke relatie is er tussen de schuine snelheid en de horizontale component? Hoe kun je hiermee dee hoek bepalen?
Het uiteindelijke antwoord:
a) tijdsduur van de sprong:
De horizontale snelheid is 36 km/h = 10 m/s. Deze verandert niet als luchtweerstand e.d. niet meespelen. Er wordt 8,14 m overbrugt met deze snelheid, dus t = Δs/v = 8,14/10 = 0,81 s
b) zwaartepunt stijgt 81 cm tijdens de sprong:
Het zwaartepunt van de springer is het punt waarin we alle massa van de springer in samengebracht kunnen denken. Dat punt zal bij de sprong omhoog gaan.
De beweging omhoog is onder invloed van de zwaartekracht met versnelling g = - 9,81 m/s2 . Voor een eenparig versnelde beweging geldt (met a en v0 in dezelfde richting als de beweging)
y(t) = 1/2 ay t2 + v0,y t + y0
In ons vertikale geval:
y(t) = 1/2 .(-9,81)t2 + v0,y.t + 0
De beginsnelheid v0,y in de y-richting kun je uitrekenen uit de snelheidsvergelijking bij een eenparig versnelde beweging:
vy(t) = ayt + v0,y
Op het hoogste punt van de baan is vy(t) = 0. Dit punt wordt bereikt halverwege de sprong. Uit antwoord (a) kun je berekenen dat dit is voor t = 0,814/2 = 0,407 s. Dit invullen:
vy (0,407) = 0 = -9,81 (0,407) + v0,y levert v0,y = 3,99 m/s
Nu kun je berekenen hoeveel (het zwaartepunt van) de springer omhoog gaat
y(t) = 1/2 .(-9,81)t2 + v0,y .t
y(0,407) = 1/2 (-9,81)(0,407)2 + (3,99)(0,407) = 0,811 m
c) snelheid waarmee de springer op de grond komt als zijn zwaartepunt 24 cm lager landt
via energiebalans: op hoogste punt heeft de springer een potentiele energie t.o.v. punt van neerkomen (24 cm lager) ΔEzw = m.g.Δh = 82 . (9,81). (0,811+0,24) = 844 J (=8,4 . 102 J). Dit wordt omgezet in kinetische energie bij Δh = 0, gelijk aan 1/2 mvy2 zodat 1/2 (82)vy2 = 844 en daarmee vy = -4,54 = -4,5 m/s (minus want naar beneden gericht )
d) Uit de berekende componenten van de snelheid kun je de hoek bepalen met de tangens functie: tan α = vy/vx = -4,5/10 = -0,45 zodat α = tan-1 (-0,45) = -24,4° (schuin de grond in)