Dat moet een angstige ervaring zijn geweest met goede afloop. Om je vragen te beantwoorden:

> kan het zijn dat er door de hitte spanning is ontstaan op de douchekraan (het had niet geonweerd, het was zonnig weer)

Nee - hitte doet geen elektrische spanning ontstaan op een kraan of welk ander elektrisch geleidend materiaal ook. Het kan wel zo zijn dat waterleidingen zijn uitgezet door de hitte (en wellicht dat daarbij een contact of kortsluiting ontstond, maar dan is de bedrading ondeugdelijk). Een beschadigde isolatiemantel van een draad kan ook oorzaak zijn als door hitte de draad zelf is uitgezet (en die hitte kan door zonnewarmte maar ook door elektrische stroom naar aangesloten apparaten zijn ontstaan).

> kan het zijn dat ik door het fietsen zo'n grote spanning heb opgebouwd dat ik van de douche een (grote) schok kreeg?

Zeer onwaarschijnlijk. In heel droog weer kun je jezelf wel eens opladen hetgeen je merkt door een hoogspanningsvonkje (met zeer lage stroomsterkte) als je een metalen deurknop of auto aanraakt. Als er enige tijd zit tussen afstappen van de fiets en onder de douche gaan, dan is een eventuele oplading allang via de (beetje) vochtige lucht afgevoerd. 

> is het mogelijk dat deze schok eenmalig was, of is er nog steeds een risico?

Dat is een koffiedik-kijken vraag. Iemand die net "gezond" verklaard is bij medisch onderzoek kan de volgende seconde dood neervallen. Zolang de omstandigheden niet precies bekend zijn kan de samenloop toevallig en uiterst onwaarschijnlijk zijn: dan blijft het bij die ene keer. Maar als er structureel iets mis is, dan kan het weer gebeuren. Enkele vragen die je kunt nalopen:

- waren apparaten aangesloten/actief op de groep waarop de boiler was aangesloten?
- is de boiler geaard? En werkt die aarde ook?
- lopen er stroomdraden langs/in de buurt van de waterpijpleiding van de douche en/of boiler? Is die beschadigd? (verhitting door boiler of waterpijp kan uitzetting van de draden geven, smelten van de isolatie van de draad, contact geven tussen draad en pijp)
- heeft de groep een aardlekschakelaar?

Een aardlekschakelaar in alle groepen lijkt me verstandig: het kleinste stroomverschil tussen in- en uitgaande stroom doet dan de schakelaar afschakelen voordat levensgevaarlijke stromen gaan lopen. Een gewone "stop" of smeltveiligheid is hiervoor ongeschikt (te traag).

M vd Berg, 31 jul 2012

Beste natuurkundige,

..//..

Een van de stoppen was gesprongen, maar ik weet niet precies welke groep hierop aangesloten was (oud huis).

 

Disclaimer: Natuurkundigen zijn geen elektrotechnici, en adviezen op afstand via een beeldscherm zijn nooit een garantie voor een goede afloop.

Je zegt dat een van de stoppen was gesprongen. Voor of na je incidentje, of weet je dat niet? Verder, was dat inderdaad een stop/smeltveiligheid, of was het de/een van de aardlekschakelaar(s)? Want in dat laatste geval is er nog de mogelijkheid dat die aardlekschakelaar er als gevolg van jouw incidentje uitging, en je voor erger heeft behoed.

Hoe dan ook, lijkt me wijs eerst eens op het gemak uit te zoeken wat waaraan hangt en dat even overzichtelijk te noteren. Want stoppen en/of aardlekschakelaars springen niet zomaar spontaan zonder aanleiding.

Als het goed is heeft elke groep (stop) een eigen schakelaar.  Zet op een na alle schakelaars uit en mak een rondje door eht huis. Noteer welke lampen het nog doen en op welke stopcontacten je nog spanning hebt (een lamp met een snoertje en stekker is daar handig voor). Check alles van de kelder tot en met de zolder en het schuurtje. Dan die ene schakelaar terug uit en een andere aan, en weer checken wat wel en niet werkt. enz. Ook al worden we daar misschien niks wijzer van aangaande het incident, als er nog eens een stop springt weet je in elk geval in welke hoek je problemen moet vermoeden.

Verder: Als de douche goed geaard is kun je in geen geval een schok van die douche gekregen hebben of jij moet statisch geladen zijn. Dat laatste lijkt me onwaarschijnlijk. Op zo'n dag gefietst hebbende ben je bezweet, overigens was de luchtvochtigheid redelijk hoog, dat zijn geen goede omstandigheden om statisch geladen te raken. Verder neem ik aan dat je, voor je de douchekraan aanraakte nog wel andere zaken in huis hebt aangeraakt, en jezelf uitgekleed, enz. Verder schijn je te weten hoe een schok van een statisch geladen auto aanvoelt, en was dit naar je zeggen veel ernstiger.

Ik zie zo 123 maar één manier om door hitte een spanning op de douchekraan (en daarmee waarschijnlijk op de waterleiding doorheen het hele huis) te krijgen: een elektrisch apparaat ergens in huis waarin door warmte iets, dat onder spanning staat, uitzet en in contact komt met het waterleidingsysteem. In zo'n geval zou er overigens, voorzover hopelijk aanwezig, een aardlekschakelaar moeten uitslaan, toch zeker indien die waterleiding geaard is (en als je douche geaard is, is je waterleiding dat ook).

Is er nog steeds een risico: ja, natuurlijk. Zolang je niet weet wat de oorzaak was van het incident en je maatregelen hebt genomen om herhaling te voorkomen is er per definitie een kans dat dit zich nog eens voordoet.

Maar kijk eerst eens kritisch naar alle apparaten in huis die op de groep van de kapotte zekering (of uitgeslagen aardlekschakelaar??) zaten. Soms hoeft een lossig draadje maar een halve millimeter te verschuiven en is er ineens een probleem, dat ook ineens weer weg kan zijn als het weer terugschuift.

Nogmaals, internetadviezen zijn geen vervanger voor een goeie elektricien.

Groet, Jan

Beste heren,

 

Bedankt voor uw reacties, ik zal uw adviezen gebruiken. Het heeft me in ieder geval het inzicht gegeven dat er in huis iets mis moet zijn en dat de lading niet van mezelf afkomstig kan zijn. 

 

Vriendelijk bedankt!

 

 

Het kan zijn dat je zelf opgeladen bent dat heb ik nu ook al een tijdje
Ik raak de afzuigkap aan en ik krijg een schok en de stoppen vliegen er uit
Ik roer in de soep en ik krijg een stroomstoot met lichtflits 
Ik ook weet niet hoe het komt en hoe op te lossen 
Vochtigheid in huis is continu 66%
Ik hoop dat iemand hier een oplossing heeft want ik durf weinig metaal aan te raken 

"de stoppen vliegen eruit"
Bedoel je misschien de aardlekschakelaar? De overige stoppen (smeltveiligheid) reageren veel trager en alleen bij grote stromen.
"Lichtflits" is wellicht een vonkje - zoals ook van een vuursteentje?

De oplossing is zorgen niet statisch opgeladen te worden (wellicht door kunststof vloerbedekking waarover je schuivelt)

Ja aardlekschakelaar slaat eruit
En vonkje dat is samen met een behoorlijke klap zodat ik mijn arm even niet kan gebruiken
En nee ik heb geen vloerbedekking om ovr te schuivelen ik heb overal parket 

dag Brigitte,

dat klinkt alsof er iets in de keuken verkeerd is aangesloten.

bel een elektricien. En tot die komt maar afwashandschoenen aan bij werkzaamheden in de keuken.

groet, Jan

Nee niks mis in de keuken 
Ik ben statisch geladen ander kan ik niet van een pan soep op gasstel geen schok krijgen 
Hoop alleen een oplossing om van dat statische af te komen 

dag Brigitte,

Van statische lading die jij op een of andere wijze op je lichaam zou kunnen opbouwen en via soeppannen of wat ook in huis via ontlading kwijt zou kunnen raken kan een aardlekschakelaar er nooit uitvliegen. Die reageert alleen op een verschil aan stroomsterkte die via de draden die ook de stroom naar je lampen en zo brengen het huis in en uit gaan. Dat kan gebeuren als de spanning van een van die draden op de behuizing van een of ander apparaat komt te staan, en iemand die aanraakt en er dan stroom uit die draden via dat apparaat en zijn  lichaam naar de aarde vloeit. 

Als jij ontlaadt via een (als het goed is geaarde) metalen gootsteen of gasstel vloeit die ontladingsstroom door de aardedraad, en die zit niet aan aardlekschakelaars vast. 

Als jouw ontladingsschok in die andere draden terechtkomt zodat die aardlekschakelaar eruitvliegt is er toch iets serieus mis in je huisinstallatie.

Verder valt er vanachter een beeldscherm niks zinnigs van te zeggen.

De ene mens heeft wat meer last van statische lading dan de ander.
Versterkende factoren:
- droge lucht in huis
- droge huid
- kleding (ondergoed!) met veel kunststofvezels
- meubelbekleding met veel kunststofvezels

Groet, Jan

beste mensen,

kan door wrijving vab het water tegen de wand van de leiding een statische lading op de douchekraan ontstaan die bij het vast pakken van de knop leidt tot een lichte prikkeling, klein schokje??. het is namelijk zo dat als de eerste gedoucht heeft er via de multimeter 200 mv wordt gemeten tussen knopw en natte voeg maar bij de derde is dat bij 400 mv . Alle leidingen in de douche zijn geaard, de vloer niet (1974) en er zijn geen stopcontacten alleen een lichtbron van 12 volt , verbonden via een waterdichtstopcontacten boven het plafond van de douche. 
Pim

Nee, dat is niet waarschijnlijk. Water geleidt relatief goed en zal zeker geen lading op de leiding achterlaten. Er lijkt eerder sprake van een slechte isolatie van de boiler of andere bron die water verwarmt waardoor de spanning ontstaat. De aarding zou dat kunnen verhinderen als de aarding werkt (d.w.z. niet ergens in de leidingen niet-geaard is en dus voor schijnveiligheid zorgt - het zou niet de eerste keer zijn dat zo iets gebeurt, zeker bij amateur-gemaakte aanpassingen).
Maar ook als de aarding (daarna) goed werkt: het lijkt erop dat de bedrading goed nagekeken moet worden om het probleem op te lossen.

Theo, dank voor dit heldere antwoord. ik heb net een nieuwe cv-ketel laten ophangen.  het bedrijf dat deze ketel heeft opgehangen zegt dat dit niet kan en er nog nooit van gehoord heeft.  Vanmiddag extra de warmwater leiding laten aarden op de groep ( was al in de douche geaard. De electricien die vanmiddag nog de extra aarde vlak bij de ketel heeft aangelegd wilde eigenlijk de interne aarde van de ketel ( via aansluitingsdraad). 
het enige wat de laatste maand veranderd is dat de warmwatervoorziening is aangezet. de ketel houdt nu een kleine hoeveelheid water op temperatuur zodat het niet zo lang bij aftappen van warmwater. cv-monteur zegt alleen met gas verwarmd maar mogelijk toch een stroomvoelertje nodig
pim

Ook de meeste recente gasgestookte CV ketels gebruiken stroom om het water rond te pompen EN om een vonkje te genereren als gas verbrand moet worden. Het is niet meer zo gebruikelijk een waakvlam permanent aan te hebben: door een vonkje kan het gas ook aanfloepen zonder een halve dag op de waakvlam gas verbrand te hebben.

Er zal dus naar alle waarschijnlijkheid een stroomgebruiker in de cv ketel zitten die de stroom van het lichtnet krijgt en ergens lijkt dan een verkeerde aansluiting of beschadiging te zijn die de geleidende onderdelen van het watercircuit onder lichte spanning zetten. Het lijkt de "nul draad" (blauw) te zijn. De 230 V "spanningsdraad" (bruin) zou een dodelijke schok geven - als de stop niet snel genoeg doorslaat. 
De cv ketel is niet op een aardlekschakelaar aangesloten? Dan zou ik verwachten dat die uitschakelt bij eerste aanraken.

Dag Theo
de cv -ketel zit achter een ALS, alleen mijn wasmaschine en vaatwasser niet. Die zitten beiden op een aparte groep en daar heb ik inmiddels  stopcontacten-ALS  tussen gezet. De ketel zorgt niet voor een sluiting door de ALS en heeft ruim 9 maanden gewerkt alleen half oktober is er een onderhoudsbeurt geweest waarbij het warmwatervat is ingeschakeld omdat mijn vrouw klaagde dat het zolang duurde voordat er warm water uit de kraan kwam. De cv-monteur zegt niets van electriciteit te weten en wil zich daar ook niet mee bemoeien.
Ik ga eerst de aarde maar een checken met een multimeter om te kijken of daar geen onderbreking in zit. De waarde van de spanning is erg laag en zo toch opgevangen moeten worden door de aarde om in ieder geval weer te kunnen douchen, dan ik daarna wel laten zoeken door een electricien waar de spanning vandaan komt.  Een juiste strategie?

Wat is een ALS?  Die afkorting ken ik alleen als ziekte.

Dag Pim,

de beste strategie: haal er die elektricien bij. Dit soort situaties gaan we echt niet via een scherm kunnen oplossen. Dat er een kleine spanning staat op een douchekraan kan allerlei oorzaken hebben, vooral in een ouder huis waar blijkbaar zelfs een wasmachine geen eigen geaard stopcontact heeft. 

is alleen de inwendige stand-by boiler van de cv-combiketel ingeschakeld dan mag je verwachten dat dat hele spul is mee-geaard met de aarding van de combiketel zelf. 

Groet, Jan

aardlekschakelaar

Gaan ik doen!! Dank voor jullie feed back