Berekenen maximale wrijving

Silvano stelde deze vraag op 10 juli 2012 om 19:56.

Ik heb nogmaals een vraag over een uitwerking van een opgave. De opgave gaat over krachten en beweging.

Een plankje ligt op een horizontaal tafelblad. De massa van het plankje bedraagt 249 gram.

a) bereken de normaalkracht (Fn) op het plankje.

De normaalkracht is de kracht loodrecht op het voorwerp. In dit geval is dit vanaf het centrale punt van het plankje naar boven. Omdat alle krachten in evenwicht zijn is de normaalkracht dus gelijk aan de zwaartekracht.

ΣF = 0 ; Fz - Fn = 0 ; Fz = Fn

Fz = m * g = 249 * 10-3* 9,81 = 2,44 N = Fn

Aan de zijkant van het plankje wordt een veerunster bevestigd. Hiermee kan men een horizontaal gerichte trekkracht uitoefenen. Het blijkt dat het plankje niet meteen gaat bewegen. Pas als de trekkracht een zekere grenswaarde overschrijdt, komt het in beweging. De wrijvingskracht heeft dan zijn maximale waarde van FW,max bereikt.

Door gewichtjes op het plankje te plaatsen, kan de normaalkracht worden veranderd. Zo kan de samenhang worden bepaald tussen de normaalkracht en de bijbehorende maximale wrijvingskracht. De niet al te nauwkeurige resultaten van de metingen zijn weergegeven in figuur 1.

Het verband behoort te voldoen aan:

FW,max = f * Fn

b) Teken in de figuur op het antwoordblad de lijn die het verband weergeeft tussen FW,max en Fn.

Uit de formule kan men herlijden dat we te maken hebben met een rechtevenredig verband. De lijn is weergeven in Figuur 1 van de bijlagen.

c) Bepaal met behulp van figuur 1 de wrijvingscoëfficiënt f.

Hiervoor heb ik twee keer verschillende punten gebruikt op de lijn.

Wrijvingscoëfficiënt f = (delta FW,Max) / (delta Fn).

De twee punten die ik gebruik zijn:

FW,Max 1 = 1,35 en FW,Max 2 = 2,00

Fn 1 = 4,00 en Fn 2 = 6,00

Wrijvingscoëfficiënt f 1 = (1,35 - 0) / (4,00 - 0) = 0,3375 = 0,338

Wrijvingscoëfficiënt f 2 = (2,00 - 0) / (6,00 - 0) = 0,3333 = 0,333

Gemiddeld kunnen wij dus stellen dat wrijvingscoëfficiënt f = 0,335 

Na deze metingen wordt de veerunster losgemaakt. Vervolgens tilt iemand de tafel aan één kant op. Het plankje wordt losgelaten en blijkt eenparig versneld langs het vlak omlaag te gaan bewegen. Deze versnelling bedraagt 0,49 m/s2. De hoek die het tafelblad maakt met het horizontale vlak is 21°.

d) Bereken met behulp van deze versnelling de grootte van de maximale wrijvingskracht.

Nu vind ik deze laatste vraag lastig te benaderen. Ik weet ongeveer hoeveel er uit het antwoord moet komen, dit is namelijk eenvoudig te berekenen via de normaalkracht en daarna af te lezen uit figuur 1. Ik weet alleen niet precies hoe ik deze vraag moet benaderen met de versnelling die wij hebben gekregen. Ik heb het geheel schematisch uitgetekend en bijgeleverd onder naam Figuur 2.


Zelf heb ik eerst Fn uitgerekend door te zeggen dat Fn = Fzy. Fzy heb ik uitgerekend door te zeggen dat cos21 * Fz = Fn. Hieruit komt dan:

cos21 * 2,44 = 2,28 N.

Via de formule van de vorige opgave kan FW,Max dan makkelijk berekend worden namelijk:

FW,Max = f * Fn

FW,Max = 0,335 * 2,28 = 0,764 N

Als we dit gaan aflezen in figuur 1, dan komt ook ongeveer dit getal eruit. Echter ik heb geen flauw idee hoe ik dit getal moet berekenen via de versnelling die we gekregen hebben.

Wel kan ik zeggen dat de kracht die het object naar beneden doet schuiven groter is dan de wrijfkracht. Deze kracht staat gelijk aan de massa van het object x de versnelling (F = m * a). Dit getal is dan een resulterende kracht (Fres). We kunnen dus zeggen dat Fres = Fval - Fwrijf. 

Fres hebben we uitgerekend (249 * 10-3 * 0,49) = 0,122 N.

Fwrijf willen we berekenen en Fval weet ik niet hoe ik daar aan moet komen. Fwrijf moet dus zijn:

Fwrijf = Fval - Fres

Hoe kan ik dit probleem oplossen? Uit Fval moet ongeveer 0,886 N uitkomen (denk ik), maar waar bereken ik dit vandaan?

Alvast bedankt,

Silvano.

Reacties

Jan op 10 juli 2012 om 20:51

Dag Silvano,

Je was perfect in staat om de nieuwe Fn te berekenen in het geval van de opgetilde tafel (Fz·cos21°). In dezelfde schets kun je prima afleiden hoe groot jouw Fval moet zijn. Hij staat zelfs al in je plaatje als "Fzx".




Je had hem dus zelfs al!

Groet, Jan

 PS: complimenten voor deze wel zéér volledige uitwerking. Zo zien wij hier tenminste in zeer korte tijd waar de pijn zit, en zou ik er wel tien in een uur kunnen troubleshooten. Maar dit kan de helft minder en dan snappen we het nog wel hoor ;).

Silvano op 10 juli 2012 om 22:00

Onwijs bedankt weer voor het laten zien dat mijn Fzx ook Fval was! Het was erg frustrerend om te weten welk getal eruit moest komen, maar niet zien waar deze in de schets was.

De uitwerkingen zijn meer voor mijzelf zodat ik stap voor stap weet wat ik aan het doen ben. Ik snap dat jullie dit allemaal begrijpen. Het is eigenlijk ook een manier om aan jullie te laten zien dat ik er zoveel mogelijk zelf aan heb gedaan. Ik zal de volgende keer, mocht ik weer een vraag hebben, proberen iets minder uitgebreid te zijn ;).

Nogmaals bedankt!

Jan op 10 juli 2012 om 23:02

Silvano, 10 jul 2012

De uitwerkingen zijn meer voor mijzelf zodat ik stap voor stap weet wat ik aan het doen ben.

Dat is een prima methode om zeker te weten dat je het tot in de puntjes snapt. Anderzijds kan dat ook in de weg gaan zitten omdat je, als je eenmaal een verkeerde pad inslaat ook een des te sterker ideefixeprobleem krijgt: alles wat je opschrijft klopt, maar leidt nergens heen.

Dan kun je je kladje wel weggooien, maar slechts heel moeilijk dat bordje in je hoofd ook daadwerkelijk uitvegen om schoon opnieuw te beginnen.

Schetsen zijn belangrijk, maar daarin maakte je helaas één fout: je maakte hem niet ongeveer op schaal (qua vectorlengte dan): je wist namelijk al dat Fw ongeveer eenderde keer zo lang moest zijn als Fn. Teken die dan ook ongeveer in die verhouding. Grote kans dat dan gelijk alles op zijn plek gevallen was.

Groet, Jan

Theo op 10 juli 2012 om 23:05

Silvano, 10 jul 2012

Ik snap dat jullie dit allemaal begrijpen. Het is eigenlijk ook een manier om aan jullie te laten zien dat ik er zoveel mogelijk zelf aan heb gedaan. Ik zal de volgende keer, mocht ik weer een vraag hebben, proberen iets minder uitgebreid te zijn ;).

 

We snappen misschien wel veel maar niet altijd alles. En wat je "kijk - tot hier kom ik en daarna loop ik vast" betreft: ik sluit me bij Jan aan. Dat is de bedoeling van deze vraagbaak en dat is ook de manier waarop je zelf het meeste leert.

 

Silvano op 11 juli 2012 om 18:43

Bedankt voor de tips!

Ik zal het zeker onthouden en er gebruik van maken.

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Ariane heeft vijf appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Ariane nu over?

Antwoord: (vul een getal in)