In een klarinet wordt een staande golf opgewekt, die de toon geeft. De golflengte λ van zo'n golf is bij een zekere frequentie afhankelijk van de geluidssnelheid in het medium waarin de staande golf wordt opgewekt.
Leuk voorbeeld is je strottenhoofd, waarin je stembanden een trilling brengen en dus een staande golf veroorzaken. Adem je nu helium in, waarin de geluidssnelheid bijna 3 x zo hoog is als in lucht, dan ga je met een piepstemmetje praten. Zit er pure helium in je strottenhofd dan is de frequentie van de geluiden die je voortbrengt ook bijna 3 x zo hoog als normaal.
De formule vgeluid= λ·f is van toepassing, ook te schrijven als f= v/λ .
De frequentie die we de tweede dag meten is 3 Hz lager dan eerst, ofwel nu maar 437/440 deel van de eerstgemeten frequentie. Omdat de golflengte niet verandert (klarinet blijft even lang) moet dit vogens de formule betekenen dat de geluidssnelheid ook maar 437/440 is van wat hij eerst was (en dat is bij 20°C volgens tabel 15A van Binas 5e druk 343 m/s).
op de tweede dag was de geluidssnelheid dus 437/440 x 343 m/s = 340,7 m/s.
In diezelfde binastabel zien we dat bij 0°C de geluidssnelheid al 11 m/s gedaald is t.o.v. bij 20°C. Dus daalt de geluidssnelheid met ongeveer 0,5 m/s bij elke °C temperatuurdaling.
kijk ook eens naar de geluidssnelheid in lucht bij 0°C. Hoeveel neemt de geluiddsnelheid ongeveer af per °C? Zou de afwijking van onze klarinet veroorzaakt kunnen zijn door een normaal, vaak voorkomend temperatuursverschil?
Groet, Jan
