Sanne, 24 jan 2011

Weet soms iemand een eenvoudige proef waarin de speciale relativiteitstheorie aan bod komt?

Dag Sanne,

Ik ben bang dat je hier wat veel vraagt. De proeven die ze ooit gedaan hebben om die theorie experimenteel te bewijzen zijn weliswaar niet zó ingewikkeld, maar vergen enorm precieze meetapparatuur.

zie bijvoorbeeld hier:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Tijddilatatie#Experimentele_verificatie

groet, Jan

Dag Jan,

Bedankt voor je antwoord.

Het is inderdaad niet eenvoudig om een simpele proef te vinden...

Ik dacht eerder aan iets met een spiegel ofzo. Gewoon een experiment waarmee ik aan mijn medeleerlingen het principe kan duidelijk maken. Dus iets dat aantoont dat niets sneller is dan de lichtsnelheid. Alleen weet ik zelf niet goed hoe hieraan te beginnen.

Mvg,

Sanne

Sanne, 24 jan 2011

 iets dat aantoont dat niets sneller is dan de lichtsnelheid.

Dat kun je niet. Dat de lichtsnelheid constant is voor alle waarnemers is een zg "postulaat" waarop de speciale relativiteit is gebouwd. Zo'n postulaat kun je dan gaan falsifiëren, dwz,  experimenten verzinnen om te zien of de resultaten je theorie omver zouden kunnen gooien of juist bevestigen. (NB: "bevestigen" is wat anders dan "bewijzen")

Zo is de SR een kaartenhuis gebouwd op wat veronderstellingen (postulaten). We proberen van alles om dat kaartenhuis onderuit te halen. Tot nu toe is dat niet gelukt, de paar experimenten die we kúnnen doen geven resultaten zoals voorspeld door de theorie. Daarom nemen we aan dat een van de  conclusies uit de SR: "niets kan sneller dan licht" , ook wel zal kloppen. Alles wijst erop. Maar BEWEZEN is dat niet.

Groet, Jan

Ook voor zo'n Michelson-Morely experiment waarin licht in 2 loodrechte richtingen wordt gesplitst en weer samengebracht in de hoop op interferentie doordat 1 pad in de richting van de aardbeweging gaat en de ander niet, heb je nauwkeurige apparatuur nodig. 

Relativiteit laat zich niet zo maar in de klas aantonen.

Men neme een zwart gat en een paar sterren erachter...
Men neme een vliegtuig en nauwkeurige klokken...

Er zijn wel degelijk eenvoudige en goedkope proeven te doen over Relativiteitstheorie.

We hebben met Euro 200 aan materiaal bijvoorbeeld een Michelson Interferrometer en vele andere proeven (zoals het vergelijken van de lichtsnelheid in verschillende materialen) gemaakt.

Maar 200 euro noem ik niet "goedkoop" voor een leerlingenproef.

Willem Gravesande, 1 jul 2014

Er zijn wel degelijk eenvoudige en goedkope proeven te doen over Relativiteitstheorie.

We hebben met Euro 200 aan materiaal bijvoorbeeld een Michelson Interferrometer en vele andere proeven (zoals het vergelijken van de lichtsnelheid in verschillende materialen) gemaakt.

nou gaf dat experiment weliswaar basisstof voor die SRT, maar het enige dat die proef aantoont is dat er geen medium is waarin elektromagnetische golven zich voortplanten. Dat de lichtsnelheid ook voor alle waarnemers gelijk is weer een geheel apart postulaat. 

Correctie:

dat er geen medium is waarin elektromagnetische golven zich voortplanten

dit zou moeten lezen als

dat er geen medium nodig is waarin elektromagnetische golven zich voortplanten

Licht gaat door vacuum van de ruimte (8 minuten voor afstand zon - aarde), maar ook door water, glas en andere optisch "doorzichtige" media waar de onderdelen de elektromagnetische golf doorlaten (en vaak afzwakken zodat na 200 meter water het alsnog donker is)

Ik neem aan dat http://www.quantumuniverse.nl/docentencursus-relativiteitstheorie-2013 ook bekend is. Hier kun je achtergrond informatie vinden, waaronder bijvoorbeeld het gebruik van het softwarepakket GeoGebra om demonstraties te geven. Dit is welliswaar geen proef maar wel een demonstratie.

Op bijvoorbeeld https://en.wikipedia.org/wiki/Fizeau_experiment is achtergrond informatie te vinden.

Dank voor deze interessante verwijzingen! Deels voor mij onbekend tot heden (het www is ook zo groot en ongestructureerd - dit soort links helpen dan enorm)

Theo de Klerk, 3 jul 2014

Dank voor deze interessante verwijzingen! Deels voor mij onbekend tot heden (het www is ook zo groot en ongestructureerd - dit soort links helpen dan enorm)

De link http://www.conspiracyoflight.com/ is ook interessant in deze context.

Theo de Klerk, 3 jul 2014

Dank voor deze interessante verwijzingen! Deels voor mij onbekend tot heden (het www is ook zo groot en ongestructureerd - dit soort links helpen dan enorm)

http://math.ucr.edu/home/baez/physics/Relativity/SR/experiments.html is ook een informatieve link.

Overigens denk ik dat 200 euro voor een middelbare school geen belemmering behoeft te vormen voor een experimentele demonstratie.

Met componenten van Industrial Fiber Optics (laser, spiegels, beamsplitter) en goedkope in de winkel verkrijgbare componenten kun je voor dit bedrag het Fizeau experiment uitvoeren, zie mijn eerdere reactie.

Natuurkunde is een wetenschap waarbij de wiskundige beschijving van de fenomenen altijd getoetst kunnen worden met waarnemingen eventueel met experimenten. Dit soort demonstraties zijn belangrijk om dit principe te begrijpen, ook bij de relativiteits- en quantumtheorie.

Op bijvoorbeeld http://picasaweb.google.com/117478570204320722766 is hiervan een uitleg te vinden.