>dat de normaalkracht hetzelfde is als de spankracht in dat touw?
Even een uitstapje. De normaalkracht kom je meestal tegen in verhalen over reactiekrachten die de grond (of een tafel) uitoefent om een voorwerp dat door de zwaartekracht van de Aarde wordt aangetrokken, tegen te houden en daarmee in rust/evenwicht te houden. Zo zal een massa van 10 kg met een kracht van 10.g ≈100 N worden aangetrokken door de Aarde. Als die massa onbewegelijk op een tafel ligt dan zal deze tafel 100 N reactiekracht leveren: de krachten heffen elkaar op. Aangezien die tafel-reactiekracht omhoog gericht is en loodrecht op het tafelblad staat wordt het de normaalkracht genoemd (normaal = loodrecht in deze betekenis).
Als je nu zelf met een kracht van 50 N deze massa probeert op te tillen (lukt dus niet als hij 100 N weegt) dan hoeft de tafel nog maar 50 N normaalkracht te leveren om samen met jouw tilkracht de massa op zijn plaats te houden. De normaalkracht is dan dus kleiner. Til je het voorwerp op (met meer dan 100 N) dan levert de tafel helemaal geen normaalkracht meer - de massa is losgekomen van de tafel.
Kijkend naar een voorwerp dat stil aan een touw hangt, dan heb je een soortgelijke situatie: de Aarde trekt aan het voorwerp: dat noemen we het gewicht (een kracht). Het touw geeft een gelijke, tegengestelde kracht omhoog zodat er netto niets beweegt. Die reactiekracht noem je spankracht van het touw. Deze is altijd langs het touw gericht.
Duw je met je hand tegen de onderkant van het voorwerp aan met een bepaalde kracht omhoog, dan hoeft het touw minder spankracht te leveren. Als je het voorwerp omhoog beweegt dan is de spankracht helemaal nul en hangt het touw slap en lever jij alle kracht.
De functie van de spankracht in het touw en de normaalkracht op de tafel is dezelfde: een massa op zijn plaats houden. Beiden zijn reactiekrachten maar hebben hun eigen naam. De spankracht zou je als normaalkracht kunnen zien: een kracht gericht loodrecht op de doorsnede van het touw (en dus in de lengte van het touw), maar het is niet gebruikelijk spankracht een normaalkracht te noemen. Maar met "kracht" zit je altijd goed en omzeil je meestal nuttige toevoegingen als spierkracht, windkracht, normaalkracht, aantrekkingskracht, kernkracht, enz.
>De tekening is een luifel AS (80 kg en 1,20 m), die met een kabel AB aan een muur vast zit.
Ik zag geen tekening, maar ik neem aan dat de luifel horizontaal werd gehouden vanaf de muur in punt S naar uitstekende luifelpunt A en dat vanuit punt A een schuine kabel AB naar muurpunt B (stukje boven punt S) loopt om de luifel op zijn plaats te houden.
Je vermoeden is juist: de luifel hangt stil en dus er zijn geen netto krachten waardoor de luifel beweegt. Dat betekent dat de aantrekkingskracht van de luifel door de Aarde (het luifelgewicht) die naar beneden is gericht, moet worden opgeheven door een even grote kracht die naar boven is gericht. Of door een paar krachten die tezamen die naar bovengerichte kracht leveren.
Waar zit die kracht? Dat is de spankracht van de kabel. Dat is een schuine kracht langs de kabel. Die kun je ontleden in een vertikale component (naar boven) en een horizontale (naar de muur). Die vertikale component moet even groot zijn als het luifelgewicht, maar tegengesteld gericht. Daarmee is er geen netto vertikale kracht en beweegt er niets in vertikale richting.
Die horizontale component van de spankracht zou de luifel de muur in willen drukken, maar gelukkig levert de muur dan weer een reactiekracht (normaalkracht, loodrecht op de muur) die even groot is maar van de muur af gericht. En dus is er ook geen netto horizontale beweging en blijft de luifel "hangen".
>Of is hier gewoon geen normaalkracht?Of zit het nog anders?
Zoals je ziet is er een normaalkracht (door de muur geleverd) en een spankracht (door de kabel geleverd). Tezamen zorgen ze ervoor dat de luifel op zijn plek blijft. Kan de kabel niet voldoende spankracht leveren dan zal die breken en de luifel buigen of vallen. Kan de muur niet voldoende normaalkracht leveren dan zal de luifel de muur indrukken. Maar in statische gevallen beweegt er niets en heffen de krachten elkaar op.
