Dag Marieke,
In een droge, open bodem zal die druk inderdaad gewoon de buitendruk zijn. Daarna, zodra je bodem een kelin beetje nat begint te worden, wordt het héél ingewikkeld (om niet te zeggen té ingewikkeld) en zie ik niet meer waar je heen wil met dit probleem.
Want een bodem zou je kunnen zien als een hele spaghettiwirwar van kleine (capillair) buisjes. Water zal dus de neiging hebben een beetje omhoog gezogen te worden. (capillaire opstijging) In eerste instantie zal de druk dus effectief LAGER zijn dan de atmosferische druk. Stel dat die capillaire stijghoogte een meter is, dan heb je dus een effectieve druk van 90 kPa. Dat geldt dan in een statische situatie. Zodra de capillairen tot een meter hoogte gevuld zijn is er evenwicht, en mag je aan je uitstroomopeningen weer gewoon 100 kPa veronderstellen.
Maar, ga je dán poberen om water te laten stromen, dan krijg je te maken met een dynamische toestand: Je probeert dan water door duizenden kleine capillairen te persen, elk met een vrij grote "leiding"weerstand, die eigenlijk verlengstukken van je uitstroomopeningen zijn. Zoiets wordt al gauw te ingewikkeld om fatsoenlijk aan te rekenen. Dan kom je in het gebied van allerlei empirische formules en trial-and errormodellen.
Groet, Jan