Dag Thijs,

Hoe kunnen vissen in de winter in een vijver overleven? Wat is hiervoor een essentiële voorwaarde?

Een essentiële voorwaarde voor leven is zuurstof. In water dat met ijs is bedekt raakt dat een keer op natuurlijk. Maar, levensprocessen verlopen ook minder snel bij lagere temperatuur. Daarbij komt dat een vis koudbloedig is, en dus niet net als wij de kachel hoger hoeft te zetten (en dus meer energie en dus meer zuurstof te gebruiken). Zoveel zuurstof heeft een vis in ijskoud water dus niet nodig. 

 waarom bevriest uiteindelijk toch niet heel de vijver (ook tot vanonder)?

Hierbij spelen een rol de afvoer van energie (warmtestroom uit het water via de ijslaag naar de atmosfeer) en de toevoer van energie (uit de aarde onder de bodem van de vijver).

Hoe groot die warmtestroom door het ijs is hangt onder andere af van het temperatuursverschil tussen water en buitenlucht, en van de dikte van de ijslaag. Hoe dikker die ijslaag, hoe trager dat proces. Toevoer van warmte uit de ondergrond is echter een vrij constant gebeuren, en op den duur zal er dus een evenwicht ontstaan. Hierbij kan elke vijver op den duur best dichtvriezen, maar daarvoor moet het dan wel héél lang héél koud blijven. (Op de Zuidpool is er zo'n "vijver" met een ijslaag van een paar kilometer dik erbovenop.)

 Groet, Jan