Maatregelen tegen geluidsoverlast verkeer

Onderwerp: Geluid

Een opgave van de redactie van Stichting Exaktueel. Op basis van artikelen in de media worden opgaven gemaakt die aansluiten bij het natuurkunde-onderwijs in het voortgezet onderwijs.

Zeven jaar hebben bewoners van een Nijmeegse wijk actie gevoerd voor maatregelen tegen geluidsoverlast van een nieuwe weg. En nu - het is 2019 - hebben ze bij de gemeente succes geboekt. Er komt tussen de weg en de woonhuizen een speciale ‘groene buffer’, die geluid verzwakt. 

 Die buffer is straks te herkennen aan geribbelde stukken beton, zogenaamde diffractors. Dat is een nieuwe vinding. Het zijn betonblokken met gleuven erin. Die diffractors worden op twee manieren geplaatst. Op sommige plaatsen komen er verticaal geplaatste diffractors langs de weg. En dat moet daar zorgen voor een afname met 6 dB. Zie bijvoorbeeld de foto van prorail.

Op andere plaatsen komen horizontaal diffractors in de berm, naast de weg. Een foto kun je vinden op de Gelderlander. Deze  zorgen ervoor dat de geluidsterkte met 2 dB afneemt.

 Geluidsterkte wordt gemeten in decibel (dB). Het geluid dat een scooter maakt mag van de wet een sterkte hebben van  97 dB. Het geluid van een weg door een woonwijk  mag bij de huizen echter niet meer dan 48 dB zijn.  97 dB is veel meer. Toch mag een scooter gewoon over deze weg rijden.

a) Waardoor komt dit?

Bij de uitlaat is het geluid misschien 97 dB, maar het het geluid verspreidt zich. Daardoor is het geluid ter hoogte van het huis veel minder hard.

Een vrouw staat langs een weg zonder diffractors. De geluidssterkte van twee scooters naast elkaar, die elk bij haar oor 40 dB produceren, hoort zij niet als 80 dB, maar slechts als 43 dB. Verdubbeling van het geluid betekent dus 3 dB erbij. Zo werkt ons gehoor. De decibel is een lastige eenheid! Onthoud: verdubbeling van het geluid wordt ervaren als 3 dB erbij. Halvering van het geluid wordt ervaren als 3 dB eraf

b) Hoeveel scooters naast elkaar geven bij die vrouw een geluidsterkte van 49 dB?

49 dB = 43 + 3 + 3 + 3 dB. Er zijn dus drie verdubbelingen. Dat betekent dat er  2 x 2 x 2 =  8 scooters (van elk 40 dB) nodig zijn om 49 dB te geven.

Stel er rijden tegelijk 12 auto´s over een weg, die bij een woonhuis samen een geluid geven van 60 dB. Nu worden er verticale diffractors geïnstalleerd tussen de weg en het woonhuis. Die zorgen voor een verlaging van de geluidssterkte met 6 dB, belooft de gemeente.

c) Hoe groot is dan nog de geluidssterkte bij dat woonhuis?

Dankzij deze maatregel gaat er 6 dB af, dus er resteert nog 54 dB.

d)  Met hoeveel auto´s komt dat overeen voordat die diffractors geplaatst werden?

6 dB eraf betekent 3 dB eraf en nog eens 3 dB eraf. Dus twee keer een halvering van het geluid. Dus het aantal auto´s wordt twee keer gehalveerd, dat is een vierde van 12, ofwel 3 auto´s.

Nu worden er naast de verticale diffractors ook nog horizontale diffractors aangebracht in de berm naast het wegdek. Horizontale diffractors verlagen de geluidssterkte met 2 dB.

e) Welke geluidsterkte is er dan nog bij het huis als er  tegelijk 12 van deze auto´s rijden?

Dan gaat er nog eens 2 dB af. Dus er blijft 52 dB over

In de Gelderlander van 1 oktober 2019 komt Ysbrand Wijnant, de uitvinder ervan, aan het woord. Hij zegt dat een diffractor het geluid omhoog stuurt. Maar dat doet een geluidscherm langs de weg ook. Een verticale diffractor doet hetzelfde als een geluidscherm van twee of drie meter hoogte, zegt hij.Wat is het geheim van die diffractor?Kijk daarvoor naar de foto van de diffractor.

f) Bedenkt wat de diffractor doet met het geluid? Gebruik de woorden‘reflecteren’ (= terugkaatsing) en ‘absorberen’ (= opnemen).

Het geluid van het verkeer wordt deels door het beton van de diffractor gereflecteerd, waardoor het terug gaat in plaats van naar de woningen (net als een gewoon geluidsscherm), maar het absorbeert bovendien geluid. Dat komt door de gleuven in het beton. Het geluid dringt door de gleuven naar binnnen en wordt daar opgenomen.