De wet van Stefan-Boltzmann

Onderwerp: Biofysica (vwo), Menselijk lichaam (havo), Thermische processen

Ook wij stralen warmte uit, hoe veel eigenlijk?

Deze opgave komt uit de lesmethode Overal Natuurkunde (2014) 5 havo, uit het keuzehoofdstuk Menselijk lichaam. Uitgeverij: Noordhoff Uitgevers bv.

Voor de temperatuurstraling die een oppervlak van een voorwerp uitzendt, geldt de wet van Stefan-Boltzmann:

$P = \sigma \cdot A \cdot T^4$

$P$ is het uitgestraalde vermogen in W

$\sigma$ is de constante van Stefan-Boltzmann (zie Binas tabel 7)

$A$ is de oppervlakte van het stralende voorwerp in m2

$T$ is de absolute temperatuur van het voorwerp in K

Vraag a. Laat zien dat uit deze formule blijkt dat σ inderdaad de eenheid heeft die in Binas is vermeld.

$P = \sigma \cdot A \cdot T^4 \rightarrow \sigma = \frac{P}{A \cdot T^4}$

$[\sigma] = \frac{[P]}{[A] \cdot [T]^4} = \frac{\text{W}}{\text{m}^2 \cdot \text{K}^4}$

De formule van Stefan-Boltzmann geldt ook voor het door straling ontvangen vermogen. Voor A moet je dan de oppervlakte van het ontvangende voorwerp invullen, voor T de omgevingstemperatuur.

Vraag b. Schat hoeveel warmte je lichaam per seconde per saldo door straling kwijt zou raken als je je naakt in een ruimte van 20 °C zou bevinden.

Je oppervlakte is ongeveer 1 à 2 m2

Neem 1,5 m2
Je lichaamstemperatuur is 37 °C = 310 K.

Uitgestraald:

$P = \sigma \cdot A \cdot T^4 = 5,\!67 \cdot 10^{-8} \cdot 1,\!5 \cdot 310^4 = 785 \text{ W}$

Ontvangen:

$P = \sigma \cdot A \cdot T^4 = 5,\!67 \cdot 10^{-8} \cdot 1,\!5 \cdot 293^4 = 627 \text{ W}$

Per saldo raak je dus elke seconde 785 – 627 = 158 J kwijt.