Een opgave van de redactie van Stichting Exaktueel. Op basis van artikelen in de media worden opgaven gemaakt die aansluiten bij het natuurkunde onderwijs in het voortgezet onderwijs.
Bekijk onderstaande afbeelding
Vragen en opdrachten
De gedeeltelijke zonsverduistering van 4 januari was niet overal te zien, want op veel plaatsen was er te veel bewolking. Alleen in Drenthe en Overijssel was hij goed waar te nemen. Op het plaatje in het Brabants Dagblad van die dag is veel af te lezen.
a) Leg met behulp daarvan uit wat de oorzaak is van een zonsverduistering en gebruik in je antwoord de woorden `aarde', `maan' en `zon'.
b) Bij het stukje linksboven staat `kernschaduw' en `bijschaduw'. Zoek op internet op wat het verschil is tussen die twee. N.B. bijschaduw wordt ook halfschaduw genoemd.
c) Zoek op het plaatje hoe laat bij ons de verduistering het grootst was.
d) Wat betekent de donkere dikke lijn op de aardbol?
e) Waarom is de verduistering niet overal tegelijk?
f) Leg uit dat er op het plaatje staat `Einde verduistering bij zonsondergang', terwijl je toch bij dat punt 10.30 u zou verwachten.
g) Waarom is er nergens op aarde een totale verduistering geweest?
Uitwerking vraag (a)
De maan schuift tussen de zon en de aarde in.
Uitwerking vraag (b)
In de kernschaduw dekt de maan de zon helemaal af. In de bijschaduw dekt de maan maar een stuk van de zon af.
Uitwerking vraag (c)
9:17 u
Uitwerking vraag (d)
In dit gebied is de verduistering het grootst geweest (86%). Het is een smalle strook die loopt vanuit West Afrika via Europa naar Midden Azië.
Uitwerking vraag (e)
De schaduw van de maan schuift over de aarde heen, verplaatst zich dus. Dat duurt zo'n 4 uur.
Uitwerking vraag (f)
10u30 is de tijd bij ons: West-Europese tijd. In Midden Azië is het dan dus al laat in de middag en gaat de zon ongeveer onder.
Uitwerking vraag (g)
Het gebied van de kernschaduw ging net boven de aarde langs in het linkerbovenstuk van het plaatje.
