Schoon drinkwater

Onderwerp: Gas en vloeistof, Thermische processen

havo/vwo, Warmteleer, havo/vwo, 15 minuten

Een opgave van de redactie van Stichting Exaktueel. Op basis van artikelen in de media worden opgaven gemaakt die aansluiten bij het natuurkunde onderwijs in het voortgezet onderwijs.

Slimme vinding: duurzame waterpiramides. Duizenden liters schoon drinkwater.

Bron: Dagblad de Pers, 1 juli 2009.

Twee grote witte tenten van 8 meter hoog en met een diameter van 30 meter zijn op dit moment met de boot vanuit Rotterdam op weg naar Indonesië. Deze zomer zullen op het eiland Pomana twee enorme Nederlandse waterpiramides de lokale bevolking van schoon water gaan voorzien.

Deze duurzame uitvinding van ingenieur Martijn Nitzsche zal daar worden gerealiseerd in een samenwerking van Nitzsches bureau Aqua-Aero Watersystems (AAWS) en advies- en ingenieursbureau MWH. De Wereldbank beloonde in 2006 de waterpiramide van AAWS met de innovatieprijs. De tent kan 1.000 liter schoon water per dag produceren. De piramide kan voor de zuivering toe met weinig energie. Het principe is eenvoudig: de ventilator die de tent staande houdt en de waterpomp aandrijft, werkt op zonne-energie. Het brakke, zoutige grondwater dat in de piramide wordt gepompt, verdampt als overdag de zon op het doek schijnt en de temperatuur in de tent oploopt tot vijfenzeventig graden. Het vuil en het zout blijven op de grond achter en het schone, zoete water druppelt langs de binnenkant van het doek naar beneden. De druppels worden vervolgens in een gootje opgevangen.
Ook de buitenkant wordt benut. Als het regent, stroomt het water naar een reservoir waar het wordt opgeslagen voor drogere tijden.

Het project wordt grotendeels gefinancierd door Partners voor Water, een rijksprogramma dat is gericht op het bundelen van krachten om de internationale positie van de Nederlandse watersector te versterken.

Senior ingenieur Jan Spit van het Delfts advies-en ingenieursbureau MWH over de duurzame uitvinding: ‘De mensen op Pomana hebben geen schoon drinkwater. Dat moeten ze helemaal van het nabijgelegen eiland Flores halen. Als onze piramides er staan, kan de lokale bevolking uiteindelijk beschikken over 2.000 liter water per dag dat gewoon uit hun eigen grond komt. Het is een prachtig project. Ik kan niet wachten om de piramide deze zomer samen met de lokale bevolking op te bouwen.'

Wereldwijd hebben 1,1 miljard mensen geen goed drinkwater en 2,6 miljard mensen hebben geen fatsoenlijke sanitaire voorzieningen. De regeringsleiders van 189 landen ondertekenden in 2000 de United Nations Millenium Declaration, waaraan concrete ontwikkelingsdoelen zijn gekoppeld. Een daarvan luidt dat het aantal mensen zonder duurzame toegang tot veilig drinkwater in 2015 gehalveerd moet zijn.

Vragen en opdrachten

De illustratie komt uit het artikel ‘Duizenden liters schoon drinkwater’. Het stelt een doorzichtige tent voor met een hoogte van 8 m en een diameter van 30 m, en is bedoeld om schoon water te produceren.

a) Hoe heet deze zuiveringsmethode?
b) Welke energiebron wordt door dit apparaat benut?
c) Waardoor komt het dat de temperatuur in de tent oploopt tot wel 75 graden Celsius?
d) Hoe heet dit effect?
e) Waarom zorgt die hoge temperatuur ervoor dat het apparaat beter werkt?
f) Wat is remineralisatie en waarom is dat nodig?