Het standaardmodel in gedichten

Onderwerp: Kern- & Deeltjesprocessen (vwo), Kernfysica

Gedichten over elektron, foton en de andere 15 deeltjes van het natuurkundige standaardmodel.

Het standaardmodel is een model dat natuurkundigen hebben ontwikkeld om te beschrijven hoe de wereld van de kleinste deeltjes in elkaar steekt. In het model zijn 17 elementaire deeltjes opgenomen, waaronder het elektron, het foton, verschillende quarks en het higgsdeeltje. Er zijn heel wat boeken geschreven over de natuurkunde van het standaardmodel. In dit artikel laten we een andere kant van het standaardmodel zien, namelijk een poëtische, met dank aan de Nederlandse Natuurkundige Vereniging (NNV).

De NNV bestaat in 2021 exact 100 jaar en daarom organiseert ze allerlei activiteiten. Een activiteit was de dichtwedstrijd 'Dicht een Deeltje', waarbij je een gedicht kon schrijven over één of meer elementaire deeltjes. Uiteindelijk is er voor ieder deeltje een winnaar uit de bus gekomen.

Door al deze winnende gedichten te combineren, heeft de NNV het standaardmodel in poëzie samengesteld, zoals je hieronder kunt zien. In de schematische weergave van het standaardmodel is voor elk van de deeltjes een plaats ingeruimd. Als je klikt op een deeltje zie je drie opties:

  • Je kunt het winnende gedicht lezen;
  • Je kunt het winnende gedicht beluisteren, de gedichten zijn door de auteurs ingesproken;
  • Je kunt een limerick over het deeltje lezen die gemaakt is door Nobelprijswinnaar en deeltjesexpert professor Gerard 't Hooft.

De gedichten geven een mooie blik op de natuurkunde, zo leer je net weer even op een andere manier over het karakter van de verschillende deeltjes!