Bankbiljetten

Onderwerp: Materiaalonderzoek

Hoe onderscheid je een echt bankbiljet?

Deze opgave is gemaakt door het Bètasteunpunt Zuid-Holland. Bij deze opdracht kan je gebruikmaken van de uitleenkoffer Stoffen & Materialen. Docenten kunnen een aanvraag doen om deze koffer (of delen hiervan) te lenen, dit gaat via het Bètasteunpunt Zuid-Holland. Voor meer informatie, zie de website van het steunpunt.

Doelgroep

Leerlingpracticum, HV5, 150-200 minuten.

Inleiding

Een bankbiljet vertegenwoordigt een bepaalde waarde. Deze waarde mag niet verdwijnen en moet dus herkenbaar blijven. Een bankbiljet moet ook voor blinden herkenbaar zijn. Daarnaast moet het moeilijk of zelfs onmogelijk zijn om een bankbiljet na te maken (in de vorm van bijvoorbeeld een kleurenkopie).

Bankbiljetten

Onderzoeksvraag

Welke stofeigenschappen van bankbiljetten zijn bij het ontwerpen ervan belangrijk?

Benodigdheden

  • kleurenkopie/foto van bankbiljet (aanwezig in leskoffer)
  • gloeilamp
  • UV-lamp
  • IR-lamp
  • loep
  • zeep
  • alcohol of spiritus
  • azijn

Heb je nog andere spullen nodig? Dan kun je dat vragen aan de docent of TOA.

Uitvoering

Voor dit onderzoek krijg je een bankbiljet en een kleurenkopie tot je beschikking. Je gaat de volgende kenmerken van bankbiljetten vergelijken met de kleurenkopie:

  • grootte
  • papiersoort
  • watermerk
  • metaaldraad
  • doorzichtvenster
  • vouwen
  • voelbaarheid
  • leesbaarheid
  • iridiscentie
  • hologram
  • fluorescentie
  • zwart is zwart?
  • metamerie
  • bedrukking (inktsoorten)
  • verkleuring
  • waterbestendig
  • wasbestendig
  • alcoholbestendig
  • azijnbestendig

Noteer je metingen (en eventuele berekeningen) overzichtelijk.

Maak vervolgens een tabel met kenmerken van een echt bankbiljet naast die van een kopie. Geef ook aan wat je een veiligheidskenmerk of een herkenbaarheidskenmerk vindt.

Conclusie

Geef antwoord op de onderzoeksvraag.

Evaluatie

Geef aan welke problemen je tegenkwam en hoe je die hebt opgelost. 
Welke verbeteringen zijn er mogelijk in de uitvoering?