2.3 Magnetiseren

Onderwerp: Elektrisch veld en magnetisch veld

Par 2.3: Magnetiseren, uit hoofdstuk Magnetisme

Zoals je waarschijnlijk wel zult weten zijn er niet alleen krachten tussen magneten onderling, maar kunnen magneten bijvoorbeeld ook niet-magnetische stukken ijzer aantrekken. Dit is te vergelijken met de aantrekking van elektrisch neutrale voorwerpen door geladen voorwerpen.

Ook hier gaat de vergelijking echter niet volledig op. Waar alle neutrale objecten gevoelig zijn voor geladen objecten, zijn er genoeg niet-magnetische materialen te vinden die compleet ongevoelig zijn voor magnetische krachten. Een stuk hout bijvoorbeeld, of een glazen fles. Wat maakt ijzer zo onderscheidend van deze materialen?

Hoewel de eigenlijke uitleg pas in hoofdstuk 3 zal komen, kunnen we hier zeggen dat elk stuk ijzer is opgebouwd uit microscopisch kleine magnetische gebiedjes (zie figuur 2.5). Deze gebiedjes noemen we weissgebiedjes. Als zij allemaal gelijkgericht zijn, hebben we een magneet. In de meeste stukken ijzer zitten de gebiedjes echter willekeurig door elkaar, waardoor hun velden elkaar opheffen en het ijzer als geheel niet-magnetisch is.

Figuur 2.5 Ongeordende weissgebiedjes.

Dat neemt niet weg dat het ijzer wel magnetisch kan worden. Door een magneet in de buurt te houden zullen de weissgebiedjes zich gaan richten, zodanig dat het ijzer door de magneet wordt aangetrokken. We zeggen dan ook wel dat het ijzer gemagnetiseerd is (zie ook figuur 2.6).

Figuur 2.6 IJzer in verschillende stadia van magnetisatie.

In een stuk hout of glas zitten geen weissgebiedjes. Zij kunnen dan ook niet gemagnetiseerd worden en zijn daardoor ongevoelig voor magneten.

Opgaven
Je kunt nu opgave 23 maken.

Practicum 1: Rollende ballen
Kogeltjes die van een helling afrollen, lijken weinig spannend. Maar als de kogeltjes gemagnetiseerd zijn, krijg je verrassende bewegingen! Zie de handleiding in bijlage B1.

Vorige Startpagina Elektrische en magnetische velden Startpagina Magnetisme Volgende