Alembic en Arago

Onderwerp: Overige onderwerpen

Beschrijving van deze twee studieverenigingen

Hoe kom je nu opeens op het idee om samen met een zestal studenten vanaf het prilste begin een reis naar Brazilie te organiseren? Op deze pagina van de website willen we jullie graag uitleggen hoe het er in een studentenorganisatie aan toe gaat en wat er nodig is om een reis te organiseren. Laten we beginnen bij het begin en uitleggen wat een studievereniging is, niet te verwarren met studentenvereniging!

Zoals wij al eerder opmerkten, zijn er veel soorten verenigingen, waar je als student lid van kan worden. De enige leden van deze verenigingen zijn studenten, dus mag je veronderstellen dat het allemaal studentenverenigingen zijn. Dit is ook zo, maar onder de naam "studentevereniging" wordt over het algemeen, één specifiek soort vereniging verstaan, namelijk de gezelligheidsvereniging. Deze gezelligheidsverenigingen zijn in Enschede gevestigd in de stad. Zij hebben een eigen pand aan de Oude Markt, midden in het centrum: De Pakkerij. Hier hebben vier verenigingen een eigen plekje, met een bar, ofwel de societeiten. Behalve deze verenigingen staat de enige campusuniversiteit van Nederland bekend om zijn vele sportverenigingen. Je kunt het zo gek niet verzinnen of je kunt de sport die je graag wilt beoefenen hier doen! Verder zijn er in De Vrijhof, het cultuurcentrum en middelpunt van de campus, vele verschillende cultuurverenigingen: theater, toneel, muziek, voor elk is er wat wils.

Maar uiteraard willen we het met name over de studieverenigingen hebben. In Enschede zijn deze verenigingen sterk vertegenwoordigd en bijna alle studenten van de UT zijn lid van één of meer van deze S.V.’s. De studieverenigingen zijn studiegerelateerd en vormen de bindingsfactor tussen studenten met dezelfde (en verwante) studie(s). Aangezien de reis die wij hebben georganiseerd, voor studenten CT en studenten TN bedoeld is, nemen we de verenigingen voor deze twee opleidingen nader onder de loep. De CT opleiding heeft een studievereniging die de naam C.T.S.G Alembic draagt, de TN opleiding heeft een studievereniging met de naam S.V. Arago.

C.T.S.G. Alembic

Belangrijke gebeurtenissen

In September 1971 werd het huidige CT gebouw geopend, waarbij Alembic een feestelijke opening verzorgde. Er was een tentoonstelling Een en Alchemie, waarvan het logo op de ramen van de loopbrug tussen de Technohal (de huidige AKI) en het CT-gebouw werd geschilderd.
Op 2 januari 1974 kreeg Alembic de koninklijke erkenning die het verdiende, en werden de statuten door het kabinet goedgekeurd.
In 1976 was er een Unicum te beleven in de geschiedenis van Alembic: zij had namelijk haar eerste en tot nu toe nog steeds enige vrouwelijke voorzitter: Elly Duenk.

Op 16 november 1979 werd de fontein voor het CT-gebouw officieel onthuld. Het ontwerp kwam van de kunstenaar Jo Pessing, wiens ontwerp de voorkeur kreeg boven een ontwerp met koperen bollen en sierbestrating en een ontwerp van vijf vijvers met stromend spiegelend water. De fontein is bedoeld als visuele verlenging van de trap en heeft een signaalfunctie. Het eigenlijke ontwerp bevatte nog een schaalvormig bassin en een verhoogd plateau, maar deze moesten wegens geldgebrek worden weggelaten. Bij de opening werd een voor de hand liggende grap uitgehaald door 30 liter afwasmiddel in de fontein te dumpen, zodat deze enorm schuimde.
Op 16 januari 1986 werd de nieuwe (huidige) borrelkelder geopend. De bar, die van een ouwe labtafel is gemaakt kon van de faculteit worden geleend. Voorheen werden de borrels altijd gehouden in een zaaltje tegenover CT 2520 en tijdens de eerste jaren van Alembic in de Bastille. Vanaf 1981 werd standaard op de eerste donderdag van de maand de traditionele Alembic-borrel gehouden en daarom werd er een borrelcommissaris ingesteld. De eerste was Huub Haarlemmer. In september van dit jaar werd de TH erkend als universiteit en heet sindsdien Universiteit Twente. Tijdens de TH reunie van november werd de buitenledenvereniging van Alembic opgericht.
Alembic moest met de tijd meegaan in de commercialisering van de maatschappij en in 1995 had het bestuur voor het eerst een echte PR-commissaris, die zich vooral bezighield met het aantrekken van sponsoren voor de diverse activiteiten. Dit werkte zeer prettig, zowel voor de bedrijven als voor Alembic.
In 1997 moest Alembic verhuizen van de ruime proceshal naar de huidige, wel veel kleinere, maar gunstigere locatie midden tussen de projectkamers, waardoor het directe contact met de leden beter werd.
Wegens de veranderingen in het stelsel van de studiefinanciering, de tempobeurs en later de prestatiebeurs is het aantal eerstejaars drastisch afgenomen, van nog 150 in 1994 tot ongeveer 50 in 1999 en ook in 2000. In 2001 nam het aantal eerstejaars af tot 30. Nu bijna alle eerstejaars van 1995 zijn afgestudeerd is ook het ledenaantal van Alembic drastisch afgenomen. Ondanks deze verontrustende ontwikkelingen zijn er nog steeds genoeg mensen te vinden, die de activiteiten willen organiseren en willen meedoen.

De Alembic

De Alembic behoort tot de oudste chemische apparaten en wordt al sinds Alexander de Grote (400 v. Chr.) gebruikt voor destillatie. Tegenwoordig wordt de Alembic nog gebruikt in oude drankstokerijen. De oorsprong van de naam is niet geheel duidelijk. Mogelijk is het afgeleid van 'al inbiq', wat in het Arabisch de helm betekent. Immers vanuit de verte kun je een Alembic voor een helm aanzien. Ook zou 'al inbiq' in het oud-arabisch al voor een destillatieapparaat staan. Een derde mogelijkheid is, dat de alchemisten woorden van verschillende talen hebben gemixt, zoals zij zovaak deden. Alembic komt dan van het Arabische al en het Griekse ambix, wat vat betekent. In de loop der tijd is de naam dan verbasterd van het Latijnse Alembicus, het franse Alambic en het oud-hollandse Alembijk tot het huidige Alembic.

Kijk dan een keer op de website!

S.V. Arago

In 1970 werd door een aantal enthousiaste natuurkunde studenten de Technisch-Natuurkundige Studievereniging Arago opgericht. De vereniging is vernoemd naar Dominique François Jean Arago, een Franse wetenschapper uit de 18e eeuw die onderzoek deed op het gebied van de optica en de landmeetkunde. Daarnaast is Arago burgemeester geweest van Parijs en minister van oorlog. Het feit dat Arago uitstekend technisch natuurkundig onderzoek wist te combineren met een hartstochtelijke maatschappelijke betrokkenheid, heeft ervoor gezorgd dat hij is verkozen tot de beschermheilige van onze studievereniging.

Elke TN-student is lid van Arago, al was het alleen maar voor de boeken. Arago regelt namelijk de verkoop van alle boeken die je nodig hebt voor je studie. De contributie voor het lidmaatschap van Arago bedraagt 8,50 euro per jaar. Dit geld verdien je na één keer boeken kopen al terug, want het lidmaatschap geeft je een fikse korting op je boeken. Daarnaast zijn de meeste TN-studenten gewoon lid omdat ze graag willen deelnemen aan de activiteiten die Arago organiseert. Sommige activiteiten hebben heel direct met de natuurkunde te maken en sommige activiteiten zijn gewoon gezellig. In ieder geval leer je in beide gevallen je medestudenten beter kennen en dat is ook belangrijk!

Het leven van Francois Arago

Dominique François Jean Arago werd op 26 februari 1786 geboren in Estagel, een klein dorpje in het oostelijke deel van de Pyreneën. Zijn vader was schatbewaarder van het daargelegen departement. Toen hij negen was, verhuisden zijn ouders naar Perpignan, waar hij een klassieke opleiding volgde.
Op een dag kwam hij het hoofd van een technische afdeling tegen. Aangezien deze man nog vrij jong was, vroeg Arago hem hoe hij het klaar had gespeeld om een epaulet te dragen op zo'n jonge leeftijd. De man verwees hem naar l'Ecole Politechnique in Toulouse. Vanaf die dag stopte Arago met zijn literaire lessen en ging zich toeleggen op wiskunde.
Hij werkte zelf de werken van Euler, Lagrange en Laplace door en toen hij zestien was,slaagde hij tot ieders verbazing voor het toelatingsexamen van l'Ecole Politechnique. Nog geen jaar later werd hij secretaris van de sterrenwacht in Parijs, l'Observatoire. Daar ontmoette hij Laplace en Biot. Met hen praatte hij over het belang van het doortrekken van de meridiaan naar het zuiden. Van Laplace kreeg hij de opdracht om, zo nauwkeurig mogelijk, het tienmiljoenste deel van één kwadrant van de meridiaan door Parijs vast te leggen, wat door de Nationale Conventie als eenheid van lengte, één meter, aanvaard was. Een heel kwadrant opmeten is een zeer grote klus, dus was besloten om de afstand Duinkerken-Formentera te bepalen, wat een kwart is van het hele kwadrant. Delambre had al tot Barcelona metingen verricht.
In 1806 vertrokken Biot en Arago naar Spanje, om Delambre's metingen voort te zetten. Toen ze bijna klaar waren ging Biot terug naar Parijs, terwijl Arago op Mallorca de laatste metingen verrichtte. In die tijd vielen de Franse legers Spanje binnen. Arago werd door de Spanjaarden gevangen genomen op verdenking van spionage. Hij wist uit de gevangenis van Palma te ontsnappen, en begon daarmee aan een avontuurlijke reis.

In 1809 kwam hij terug naar Parijs, met de meetgegevens. Kort na zijn terugkeer werd hij, uit waardering voor zijn werk, benoemd tot lid van de Académie des Sciences. Tegelijkertijd werd hij docent analytische geometrie aan de Ecole Politechnique en astronoom aan de Observatoire.
Arago was al snel geliefd bij zijn pupillen. Hij hield als atronoom met veel succes populaire lezingen. Met Gay-Lussac richtte hij samen een wetenschappelijk blad op, waarmee hij het evenwicht tussen onderzoek en toepassing wilde benadrukken.
In 1830 werd hij als politicus actief. Als linkse republikein hield hij redevoeringen over educatie, persvrijheid en de toepassing van wetenschappelijke kennis in technologische vormen. Ook werd hij voor het leven verkozen tot secretaris van de Acadmie des Sciences als opvolger van Fourier.
Vier jaar later kreeg hij van de universiteit van Edingburgh de hoogste academische waardigheid.
Zijn politieke carrière bereikte haar hoogtepunt in 1848 toen hij Minister van Oorlog en van de Marine werd. In die tijd schaftte hij lijfstraffen af, evenals de slavernij in de kolonien. Na de juni-oproer trok Arago zich terug uit de politiek.
Wegens zijn slechte lichamelijke conditie kon hij steeds minder experimenteel werk verrichten.
Als wetenschapper is hij, zoals eerder vermeld, vele malen geprezen. Hij kon goed en helder verslag geven. Zijn toepassingen op natuurkundig en astronomisch onderzoek waren oa.: de fotometrische bepalingen van de helderheid van maan en sterren, onderzoek aan het effect van astronomische breking op observaties. Bij voorkeur hield hij zich bezich op het gebied van de optica en het magnetisme. Hij ontdekte het fenomeen rotatiemagnetisme, wat echter door Farraday verklaard zou worden. Op het gebied van optica werkte hij samen met Fresnel en Humboldt. Met hen ontdekte hij het verschijnsel polarisatie. Arago paste deze ontdekking toe bij de constructie van de polarimeter, waarmee zelfs zeer zwakke polarisatie waargenomen kon worden. Hij ontdekte de draaiing van de polarisatierichting, die door kwarts veroorzaakt wordt. Het hoogtepunt van zijn experimentele werk zou Arago's vergelijking van de lichtsnelheid in lucht glas en water worden. Volgens de deeltjestheorie zou de lichtsnelheid moeten toenemen en volgens de golftheorie juist afnemen. Door zijn politieke bezigheden tijdens de revolutie en, later, door zijn slechte gezichtsvermogen kwam hij hier niet meer aan toe. Hij heeft nog wel meegemaakt, dat de metingen , verricht door Fizeau en Foucault, met zijn ontworpen apparatuur, positief uitvielen wat betreft de golftheorie.

Arago in de twintigste eeuw

Van 1893 tot 1942 stond het bronzen beeld van François Arago op de plek waar de meridiaan van Parijs de boulevard Arago kruist. Het standbeeld stond daar dicht bij de sterrenwacht, het Observatoire. Zoals veel beelden die in Parijs stonden werd ook dit standbeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog omgesmolten. Het enige dat bleef staan was het voetstuk.

De Vereniging Arago, een deftig gezelschap van gepensioneerde sterrenkundigen , hoopte op de terugkeer van het oude standbeeld. maar dit was inmiddels omgesmolten tot een Duits kanon. Om de herinnering aan François Arago in stand te houden heeft Culturele Zaken vier kunstenaars gevraagd een plan hiervoor in te dienen. Het ontwerp van de Nederlandse kunstenaar Jan Dibbets, een imaginair monument verwezenlijkt door een traject van een imaginaire lijn, de meridiaan van Parijs, werd uitgekozen.
De kunstenaar Jan Dibbets is geboren in Nederland in 1941, hij woont en werkt in Amsterdam. Hij maakt deel uit van de generatie van conceptuele kunstenaars (eind jaren 60/ begin jaren 70). Exposities van zijn werk zijn te zien geweest in de grotere hedendaagse kunstmusea van de wereld. Het imaginaire monument is uitgevoerd in de vorm van een traject door Parijs, gevormd door 135 bronzen medaillons met een doorsnede van 12 cm. Op de medaillons staat de naam Arago en een N en S om het noorden en zuiden aan te geven. De medaillons zijn geplaatst op de meridiaan van Parijs, die tot 1884 bepalend was voor het bepalen van het universele uur. Het voetstuk van het omgesmolten standbeeld vormt het centrum van het tien kilometer lange traject. Landmeters zijn weken bezig geweest om de exacte plaats van de meridiaan te bepalen, de metingen uit 1806 werden gecorrigeerd, het bleek dat het richtpunt van het zuiden 40 meter afweek van de in 1806 gemeten plaats, la Mire du Sud. De 135 medaillons liggen op willekeurige afstand van elkaar, ze liggen op straat, op de stoep, in de sterrenwacht, in het Louvre en ze liggen in de buurt van allerlei bekende monumenten. In de plaats van 135 medaillons zijn er 300 gemaakt, omdat de Openbare Werken in Parijs de straten gemiddeld om de drie jaar openbreekt is het namelijk niet ondenkbaar dat enkele medaillons zullen verdwijnen.
Dit monument voor Arago is een nieuw soort gedenkteken dat breekt met het traditionele. De inwijding van het monument vond plaats op 14 november 1994 in de meridiaanzaal van de Parijse sterrenwacht. Overigens komt dit project goed overeen met de themas die steeds in het werk van Jan Dibbets voorkomen: de verplaatsing, een stuksgewijze indeling van de ruimte en vooral het evenwicht tussen wat men van dichtbij ziet (een medaillon met het opschrift Arago) en wat men van een afstand ziet (een traject van medaillons, dat de meridiaan van Parijs vormt). Lees het boek van Dan Brown: de Da Vinci Code, dan zullen jullie hier ook nog het een en ander over te weten komen!

Studiereis...

Als je geinteresseerd bent in de studiereis van Alembic en Arago, open dan onderstaande intermezzo met een klik op de pijl!