dag Bart M,

Een sextant is geen meetapparaat waarmee je afstanden kunt bepalen

 Dat weet je dan, en samen met een kalender en een goed horloge zou je zo wèl kunnen bepalen op welke breedtegraad je je bevindt.

Groet, Jan

Bedankt voor uw antwoord!
Is er een apparaat (authentiek) waarmee je de afstand kunt bep. 
Zonder moderne technologie.

Alvast bedankt.

Je kan proberen een driehoeksmeting te doen.
https://nl.scoutwiki.org/Driehoeksmeting

Dankuwel

Ik ga het proberen!

groeten,

Bart M.

Succes. Het zal niet makkelijk zijn om voldoende nauwkeurig te zijn voor grotere afstanden.

Wat wil je meten?

De afstand vanaf mij tot aan het puntje dat een boot achter de horizon verdwijnt.

mm dat wordt moeilijk. Voor een driehoeksmeting moet je op 2 precies bekende punten tegelijkertijd een meting doen. Liefst zo ver mogelijk uit elkaar. Jij in 1 hoek en je vriend in de andere. Een "boot" is best groot. Een modern zeeschip kan meer dan 400 m lang zijn. Dus je moet ook nog een punt afspreken op die boot waar je je op richt.
Ik vraag me eigenlijk af of je zonder professionele instrumenten wel een goede meting kan doen. Gewoon langs een geodriehoek kijken zal waarschijnlijk sowieso niet nauwkeurig genoeg zijn.

Om je een idee te geven van de afstand:
Als jij op 1,75 m hoogte naar de horizon kijkt zie je die op ongeveer 4,7 km weg. Een schip kan gemakkelijk 30 m boven het water uitsteken. Vanaf 30 m hoogte zie je de horizon op ongeveer 19,5 km. Om de totale afstand te berekenen waarop je dat schip nog net kan zien moet je die bij elkaar optellen.
Dan kom je uit op meer dan 24 km.

(Toevallig heb ik net vanmiddag en spreadsheetje gemaakt waarmee ik makkelijk de afstand tot de horizon op verschillende kijkhoogte kan berekenen)

>Toevallig heb ik net vanmiddag en spreadsheetje gemaakt waarmee ik makkelijk de afstand tot de horizon op verschillende kijkhoogte kan berekenen

Zie ook https://www.natuurkunde.nl/vraagbaak/33801
d.d. 13 februari 2016 om 15:58

 Hangt er van af wat je "moderne" technologie noemt, maar dat zou nog kunnen met een theodoliet, ALS je maar weet hoe groot het voorwerp is waar je naar kijkt

Ik weet dat we afdwalen maar ik heb een veel eenvoudigere methode gebruikt op basis van de stelling van Pythagoras.
a² = b² + c². Alles in meters.
Als we c de straal van de aarde in m noemen, en h de kijkhoogte in m, dan a = c + h. Zo is heel eenvoudig en best nauwkeurig b² te bepalen en daarmee ook redelijk nauwkeurig de afstand b van je ogen tot de horizon. De nauwkeurigheid is afhankelijk van de nauwkeurigheid van waarde van de straal van de aarde. Ik heb nog niet gekeken naar "kimduiking" en dat soort begrippen. Ik moet nog even kijken of ik net zo eenvoudig omgekeerd de kijkhoogte kan berekenen als ik de afstand tot de horizon weet.

Nog even over de nauwkeurigheid. Als ik de Straal van de aarde km's varieer verandert de afstand tot de horizon nauwelijks.
Mijn berekende straal is 6366197,72367581 m
bij kijkhoogte is 1,75 m krijg ik dan
afstand_horizon = 4720,34904363544 m
als ik 2000 m van de straal aftrek dan bereken ik
afstand_horizon = 4719,6075147993 m
en als ik er 2000 m bij optel dan kom ik op
afstand_horizon = 4721,09045600166 m
Een verschil van nog geen 1,50 m
Zeg maar gerust: deze methode is gruwelijk nauwkeurig.

Korte update (voor wie het nog interesseert):
Ik gebruik dezelfde methode als hier beschreven:
https://wetenschap.infonu.nl/diversen/174484-hoe-kun-je-de-bolling-van-de-aarde-uitrekenen-of-aantonen.html

Terugrekenen van de kijkhoogte als je de afstand tot de horizon weet is inderdaad net zo gemakkelijk.
De kimduiking is er ook mee te berekenen al is dat met een kleine afwijking. Als je op 1,75 m ooghoogte 4,7 km ver kan kijken volgt daaruit dat het aardoppervlak na 4,7 km 1,75 "gedoken" is. Dat klopt niet helemaal omdat je op die afstand een klein beetje achterover helt. In feite is het dan 1,75 * de cosinus van de hoek die het waterpas op het standpunt maakt met het waterpas op de horizon. Maar voor de kleine hoeken waar we doorgaans over spreken bij de afstand tot de horizon is dat verschil verwaarloosbaar (cos α ≈ 1)
Voor grotere kijkhoogtes moet ik er rekening mee houden dat ik de afstand van de ogen (standpunt) tot de horizon bereken. Niet de afstand vanaf de voet over het aardoppervlak. Daar is dus net als bij de kimduiking een afwijking die op gangbare kijkhoogte verwaarloosbaar is.

Ik heb de R_aarde aagepast. Ik ga nu uit van een aardomtrek van 40075 km in plaats van 40000 en kom dan uit op 6378134,34440771 m. Eigenlijk is de aarde een ellipsoide met een kleine afplatting op de polen. Dat vind ik een beetje te moeilijk rekenen.