Gedrag van straling

Joop stelde deze vraag op 22 juni 2019 om 15:45.

Hallo ik had eigenlijk nog een paar kleine vraagjes zou iemand me willen helpen ;).

1. Als een molecuul door ionisatie uitelkaar valt dan is er toch geen verval? 
2. Waarom is straling zwakker als je verder van de bron beweegt.
3. Nemen moleculen altijd de energie die de straling bij zich heeft op?
4. En in mijn boek staat dat bij een even grote hoeveelheid geabsorbeerde energie een alfa deeltje meer schade aanricht dan een bèta deeltje of gamma straling waarom is dat?

als iemand me wil helpen ben ik daar ontzettend blij mee :)

groetjes, Joop 

Reacties

Theo de Klerk op 22 juni 2019 om 15:59
>Als een molecuul door ionisatie uitelkaar valt dan is er toch geen verval?  

Nee, dat is een chemische ontbinding

>Waarom is straling zwakker als je verder van de bron beweegt

Zelfde reden als waarom geluid zwakker wordt verder van de bron. De straling verdeelt zich over een steeds groter oppervlak (een bol met oppervlak 4πr2 als r de straal is)

>Nemen moleculen altijd de energie die de straling bij zich heeft op?
Huh? Bedoel je dat moleculen straling selectief opnemen? Dat klopt. Alleen energie die precies genoeg is om van de ene energie-toestand naar de andere toegestane energie-toestand te komen is bruikbaar. Het mag niet te veel of te weinig zijn. Precies goed. En bij 1 energie hoort ook maar straling van 1 frequentie.
Ditzelfde gaat ook op voor atomen waarbij elektronen van de ene naar de andere toegestane baan schieten. 
Waarom sommige energieen wel en andere energieen niet als "toegestaan" gelden volgt uit allerlei quantummechanische gronden.
Wat je wel ziet, is dat voldoende energetische straling bij absorptie door een molecuul of elektron een bepaalde energie (nodig voor de "sprong" tussen toegestane toestanden) afneemt en het restant wordt gebruikt om het molecuul of atoom een snelheid te geven. 

>En in mijn boek staat dat bij een even grote hoeveelheid geabsorbeerde energie een alfa deeltje meer schade aanricht dan een bèta deeltje of gamma straling waarom is dat

Een alfa-deeltje is een heliumkern. Zwaar en +2e geladen.

Zware dingen die botsen geven grote schade. Lading veroorzaakt mogelijke ionisatie doordat elektronen uit de banen rondom een kern worden weggetrokken (+ trekt - aan). Ionisatie is slecht voor atomen in je lichaamscellen.

Alfa deeltjes richten dus veel schade aan.
Beta deeltjes zijn elektronen: kleine massa, -1e geladen.  Kleine massa geeft weinig botsingsschade, -1e geladen kan elektronen uit andere atomen "wegduwen" en ioniseren. Beta deeltjes richten dus schade aan, maar veel minder dan alfa-deeltjes

Gamma-deeltjes zijn geen deeltjes maar is straling. Geen massa, geen lading. Bij botsing dus weinig of geen impact en lading "zien" ze niet eens. Maar de straling heeft wel veel energie. Als die wordt afgestaan aan een atoom dan kan dat een grote snelheid krijgen en wel schade aanrichten. Elektronen kunnen in hogere banen komen of het atoom ioniseren, rest energie gaat in kinetische energie van het atoom zitten.
Joop op 22 juni 2019 om 16:06

Op de eerste plaats heel erg bedankt! 

Alleen begrijp ik het zwakker worden van straling niet. Straling hoeft zich toch niet te verdelen want de golflengte is toch constant. En hebben de deeltjes die ze onderweg tegenkomen ook invloed?
Theo de Klerk op 22 juni 2019 om 16:21
De stralingsdeeltjes zelf worden niet zwakker, maar naar mate je verder weg gaat komen er per vierkante meter minder deeltjes doorheen. Als energie-doorstraling wordt het dus steeds minder omdat ik op 1 meter 100 deeltjes heb, op 2 meter nog maar 25 deeltjes (1/4: 2 x verder, 4 x minder) en op 3 meter nog maar 12,5 deeltje op elke vierkante meter.




Hebben deeltjes die elkaar tegenkomen invloed? Ja - zoals elk deeltje invloed heeft op elk ander deeltje. Ze kunnen botsen, elkaar najagen - whatever. Heeft straling invloed op andere straling? Nee. Straling gaat dwars door elkaar heen alsof ze elkaar niet zien.
Joop op 22 juni 2019 om 17:11
Oh ja ik zie het alleen nu gaat u uit van deeltjes maar hoe zit het met golven?
Theo de Klerk op 22 juni 2019 om 18:26
Golven hebben een "sterkte" of intensiteit door hun (het kwadraat van de) uitwijking of amplitude.
Die amplitude neemt af naarmate de golf zich over een groter gebied verspreidt. In 2-D kun je dit al zien aan watergolven: waar de steen te water gaat is de rimpel hoog, naarmate je verder weg komt dooft die uit, maar wordt de cirkel wel steeds groter.

En wat licht betreft weten we het dus niet. Soms lijkt een beschrijving in golf-termen goed te passen, soms de lichtdeeltjes (fotonen). Maar licht is geen van beide. Maar heeft wel aspecten van golven maar ook van deeltjes. Of het een of het ander in een situatie, nooit beide tegelijk. 
Joop op 23 juni 2019 om 11:38
Alleen waarom houd een stof met een hogere dichtheid alfa beta en gamma straling beter tegen dan een stof met een lagere dichtheid?

En ontstaat gamma straling alleen na beta of alsfa verval of zijn er nog meer mogelijkheden?
Jan van de Velde op 23 juni 2019 om 12:33

Joop plaatste:

Alleen waarom houd een stof met een hogere dichtheid alfa beta en gamma straling beter tegen dan een stof met een lagere dichtheid?

dag Joop,

Houd het simpelweg op een grotere botsingskans van bovendien zwaardere kernen (die dus "wat moeilijker aan de kant gaan").

Joop plaatste:

En ontstaat gamma straling alleen na beta of alsfa verval of zijn er nog meer mogelijkheden?
In meerkeuzevragen zijn opties als "alleen", "nooit" of "altijd" e.d. per definitie verdacht. Zo ook in dit geval. Maar ik zou zeggen, blader eens door de isotopenlijst van Binas en trek je conclusies.  

Groet, Jan

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Roos heeft vijfentwintig appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Roos nu over?

Antwoord: (vul een getal in)