spanning in serieschakeling

lisabeth stelde deze vraag op 05 mei 2015 om 14:20.

ik kwam tijdens het maken van een eindexamen 2014 1e tijdvak havo natuurkunde

ik had problemen met opgave 21 . hierbij moet ik de stroom door een zekering berekenen.

https://static.sslleiden.nl/alleexamens/files/HAVO/Natuurkunde/2014/I/Natuurkunde/Natuurkunde%202014%20I_opgaven.pdf dit is de opgave

https://static.sslleiden.nl/alleexamens/files/HAVO/Natuurkunde/2014/I/Natuurkunde/Natuurkunde%202014%20I_correctievoorschrift.pdf dit is het correctiemodel

het antwoord was dat er 3.5 ampere door de zekering gaat , want door elke remlicht gaat 1.75.    

De stroomsterkte door één remlicht is gelijk aan 21/12 = 1.75 

21 is het vermogen en 12 is de voltage. maar vraag is nu : 12 is toch niet de voltage, want spanning verdeelt zich in serieschakelingen en de remlichten staan in serie met de zekering. ?

Reacties

lisabethtj op 05 mei 2015 om 14:23
Jan van de Velde op 05 mei 2015 om 21:10
dag lisabethj,

Je hebt gelijk dat die spanning over serieweerstanden verdeeld moet worden. Echter, zekeringen beschouwen we voor normale berekeningen, net als de draden, als gewoon weerstandsloos. Zekeringen zijn in veel gevallen ook gewoon stukjes draad, die dan echter zó berekend zijn dat ze bij gevaarlijk wordende stroomsterktes voldoende vermogen ontwikkelen (in de vorm  van warmte) om zelf te smelten. 



Altijd beter dat zo'n dun draadje in een afgeschermd onbrandbaar houdertje doorsmelt, dan dat de isolatie van de bedrading in je auto of huis begint te roken.....

Maar de weerstanden van zekeringen zijn als het goed is verwaarloosbaar t.o.v. die van het circuit dat ze beschermen: zou natuurlijk ook niet fijn zijn als de zekeringen in de meterkast hele procenten van je energierekening zouden gaan opsouperen. 

Groet, Jan


lisabeth op 07 mei 2015 om 11:22
Beste Jan,

Ik had korte vraagje over figuur 1 : zekering 1 staat parallel aan zekering 2 , klopt dat?

het is immers zo dat in een serieschakeling alle componenten dezelfde stroomsterke hebben .
Theo de Klerk op 07 mei 2015 om 11:26
Zekering 1 staat in serie met zekering 2: de stroom kan alleen bij 2 komen door eerst door 1 heen te gaan. Hij staat ook in serie met zekeringen 3 en 4.
In feite begint na zekering 1 een opsplitsing van stroomtakken.
Dus de stroom door zekering 1 = stroom door 2 + stroom door 3 + stroom door 4.



lisabeth op 07 mei 2015 om 11:55
Maar er zal dan dus geen 12v over zekering 1 staan aangezien deze in serie staat met de andere , en voltage deelt zich in serie
Jan van de Velde op 07 mei 2015 om 12:01

lisabeth plaatste:

Maar er zal dan dus geen 12 V over zekering 1 staan 
alsjeblieft niet, dan blijft er voor de werkende onderdelen niks meer over.

De weerstand van zo'n zekering is klein t.o.v. de rest van de schakeling, de spanningsval over zo'n zekering bijgevolg ook.

Maar stel, je maakt een kortsluiting, dán is de weerstand van de rest van de schakeling ineens (nagenoeg) 0 en gaat er een heel grote stroom lopen, en is de spanningsval over de zekering ineens wél 12 V (geen verdere serieweerstanden en dus hoeft er niks meer gedeeld te worden). 

Grote spanningsval keer  grote stroom geeft groot vermogen, (P=U·I) , de zekering wordt heet en smelt door.
Theo de Klerk op 07 mei 2015 om 12:11
Zoals Jan al eerder zei, zijn zekeringen feitelijk draadjes (met verwaarloosbare weerstand en dus ook geen spanningsval) die pas van zich laten horen als er teveel stroom doorheen gaat. Dan namelijk is door die grote stroom de verwaarloosbare (maar niet nul!) weerstand ineens genoeg om het draadje te laten smelten van de hitte. Dus de 12V spanning van de batterij vervalt over de lampjes, verwarming en versterker, niet of nauwelijks over de zekering.
lisabeth op 07 mei 2015 om 12:16
we vervangen even de  zekering voor een weerstand van 50 omh is . en de audioversterker/remlichten hebben natuurlijk ook een zekere weerstand.

in zo een situatie (gemengde schakelingen )  vind ik het moeilijk om te berekenen hoe de spanning zich verdeelt.

want de weerstand loopt dan in serie met de remlichten en audioversterker .

lisabeth op 07 mei 2015 om 12:20


ik heb even via de fallstad-applet een model gemaakt van waar ik juist veel moeite mee heb. de spanning is 5 , de weerstanden staan erbij . nu begrijp ik niet hoe de spanning zich verdeelt.
Theo de Klerk op 07 mei 2015 om 12:23
Gewoon rekenen zoals met elke schakeling: eerst de vervangingsweerstand van alle takken bepalen (1/Rv = 1/R1 + 1/R2 + ...). Die weerstand staat in serie met zekering 1 (die nu 50 ohm is).  Ook van die twee weerstanden in serie bepaal je de vervangingsweerstand (gewoon optellen)  Spanningsval is 12 V over 2 weerstanden. Daaruit kun je de stroom berekenen.
Dan weet je ook de spanningsval over de eerste weerstand: U = I x 50 ohm
De rest van de spanning staat over elk van de takken. Van de takken kun je de weerstand bepalen (zekering + versterker in serie, dus optellen), dus de stroom, dus...


lisabeth op 07 mei 2015 om 12:27
ik moet van de parallele draden de vervanginsweerstand vinden , en dan  door de verhouding met 50 ohm kan ik de spanning delen. klopt dat?
Jan van de Velde op 07 mei 2015 om 14:41
Ja, dat klopt

lisabeth plaatste:

ik moet van de parallele draden de vervanginsweerstand vinden ,



Vervolgens wordt de spanning verdeeld naar rato van weerstand verdeeld over die Rv en de weerstand van die hoofdzekering.

Alleen is in je sommetje nu de weerstand van die hoofdzekering véél te hoog genomen om een realistische waarde te geven.

Even een ruwe berekening aan zo'n standaard ouderwetse smeltzekering voor huisinstallaties



en dan kom ik voor de weerstand van zo'n ding in de buurt van de 0,01 Ω

Plaats een reactie

+ Bijlage

Bevestig dat je geen robot bent door de volgende vraag te beantwoorden.

Clara heeft zevenentwintig appels. Ze eet er eentje op. Hoeveel appels heeft Clara nu over?

Antwoord: (vul een getal in)