Hommels voelen elektrisch veld met hun haren

Onderwerp: Biofysica (vwo), Elektrisch veld en magnetisch veld, Menselijk lichaam (havo)

Een opgave van de redactie van Stichting Exaktueel. Op basis van artikelen in de media worden opgaven gemaakt die aansluiten bij het natuurkunde-onderwijs in het voortgezet onderwijs.

In nrc.next van 31 mei 2016, schrijft de verslaggever over hommels die het elektrisch veld om een bloem voelen en waarnemen met hun lichaamsbeharing. Wij gingen op zoek naar het artikel, dat de onderzoeker G. Sutton hierover schreef in PNAS, getiteld: Mechanosensory hairs in bumble bees.

De lading van de aardbol is negatief, daardoor zijn de bijbehorende elektrische veldlijnen naar de aardbol toe gericht.

a) Zoek op internet een afbeelding van een hommel en vergewis je van zijn lichaamsbeharing. Download de afbeelding en probeer je vrienden te laten griezelen.
b) Verklaar dat alle bloemen een negatieve lading hebben (ze staan nu eenmaal op aarde...).

Het blijkt, dat de lading van de bloem in ongeveer 1 minuut kleiner wordt als een hommel erop landt.

c) Leg uit dat de hommel positief geladen moet zijn.
d) Zoek het artikel met google op en beantwoord de volgende vragen over het ABSTRACT van het artikel, dit ABSTRACT staat daar vooraan.

Als een hommel een bloem nadert, buigen zijn lichaamsharen. De onderzoekers maten op dat moment in het laboratorium een neurale activiteit.

e) Leg uit dat het cruciaal is dat er een neurale activiteit gemeten is.
f) Maak aannemelijk waardoor het makkelijker is dit onderzoek in het laboratorium te doen dan in het veld.