Diepte zien

Onderwerp: Overige onderwerpen

Deel 6 uit het thema Perceptielessen...


Om terug of verder te gaan binnen de lessenreeks van perceptie, klik op de pijl van het uitklapmenu onderaan deze bijles en kies de les van jouw keuze.

 

Twee ogen

Misschien heb je al ontdekt dat het heel lastig is om met één oog gesloten van een trap af te lopen. Je hersenen hebben de informatie van beide ogen nodig om deze moeilijke beweging goed uit te voeren. Houd ook eens een potlood op 30 cm verticaal voor je gezicht. Knijp eerst je ene oog dicht en daarna het andere.

  Om over na te denken...
- Wat verandert er in wat je ziet als je het potlood verder van je gezicht houdt?
- Waarom verandert wat je ziet?

Hoe komt het dan dat je met twee ogen zo goed diepte kunt schatten?

Bekijk de volgende animatie:

 
  Om over na te denken...
- Waarom werkt deze methode niet goed op grote afstand?
- Welke aanwijzingen krijgen je hersenen dan op grotere afstanden?

Je kunt dus diepte (stereoscopisch) zien als je ogen maar twee verschillende beelden krijgen aangeboden. Het is al heel lang bekend dat je dat ook met twee tekeningen kunt doen. In de 16e eeuw werden er al zulke tekeningen gemaakt. Later, toen de fotografie was uitgevonden werd het makkelijke om goede stereobeelden te maken. Als je twee foto's maakte, met de camera ongeveer 6 cm verschoven, kon je met een stereokijker diepte zien.

De stereofoto's kwamen in deze Holmes kijker in het houdertje rechts.
  Om over na te denken...
- Waarom moest je de camera 6 cm verschuiven?
- Waarom moest dat dan ook nog horizontaal?

Een andere techniek wordt gebruikt bij de anaglyphen. Je hebt dan een speciaal rood/groen brilletje nodig. Het beeld voor je éne oog wordt bekeken door het rode glas en het beeld voor het andere oog door het groene glas.

Ook de NASA maakt 3D plaatjes: deze is van het oppervlak van de planeet Mars. Bekijk hem met een rood/groen brilletje.
En bij het onderzoek naar verschillende landschappen uit satellietfoto's: dit oppervlak is veel beter te beoordelen in 3D.

De foto's kun je op twee manieren maken: met één camera, en dan twee opnames maken of met één stereocamera. Die zou je best zelf kunnen maken.

  Om over na te denken...
- Welk deel van het beeld ziet het oog met het rode glas, het rode of het groene deel?
- Waarom gaat dit trucje niet op bij foto's met veel kleuren?
- Waarom heb je soms een dubbele camera nodig?
Dit is toch écht een vlakke afbeelding op je beeldscherm. Waarom denk je eigenlijk dat dit figuurtje omhoog en omlaag loopt...?

Een bijzondere illusie is de 'Ames' kamer: De meisjes zijn een identieke tweeling! De de kamer lijkt wel gewoon te zijn, maar eigenlijk is het een trapezium, dat we van deze kant als een rechthoekige kamer zien. De fotograaf maakte gebruik van de volgende vertekening:

Welk blokje is het grootst?

Kijk ook even naar de volgende flashlet:

 

Eén van de onderzoeken van Raymond gaat over de manier waarop onze hersenen diepte kunnen interpreteren. Maar op zijn website vind je ook een onderzoek naar 3d zien.