Lawines

Onderwerp: Geofysica (vwo)

Door sneeuw overvallen

Ieder jaar verschijnen er berichten in de krant over persoonlijke ongelukken en schade door lawines: skiërs die plotseling overvallen worden door een lawine, wegen die versperd raken, huizen die totaal vernield worden, enzovoort.

Bij lawines moet je niet alleen denken aan sneeuw. Een lawine is ook een belangrijke transporteur van gesteentepuin. Er zijn verschillende soorten lawines: stof-, grond- en ijslawines. Een stoflawine ontstaat doordat een kleine hoeveelheid losse, droge sneeuw begint af te glijden over een te steil geworden sneeuwhelling. De sneeuw wordt dan door de wind omgewoeld tot een dichte sneeuwwolk. Mede door het zware gewicht kan de wolk met een enorme kracht omlaag schieten.

Om de gevolgen van lawines te verminderen, bouwen inwoners van bergachtige landstreken 'muurtjes' op de hellingen. Deze houten muurtjes moeten de dalende sneeuwmassa opvangen en afleiden. Op veel bergen heerst ook een kapverbod, want bossen vormen een goede bescherming tegen lawines.

Vragen voor je werkstuk of spreekbeurt

  • Hoe ontstaan de verschillende typen lawines? Waar komen lawines veel voor?
  • Onder welke condities komen lawines tot ontwikkeling? Welke gevaren brengt het meesleuren van hellingpuin door lawines met zich mee?
  • Hoe ziet een helling eruit, die regelmatig door lawines getroffen is? Welke beschermingsmethoden zijn er om lawinegevaar tegen te gaan?
  • Vormen bossen altijd een goede bescherming tegen lawines? Wat voor soort bossen zijn dit dan? Wat is het effect van een kapverbod, zodat de bossen blijven staan?
  • Hoe kun je een lawine kunstmatig opwekken? Hoe werkt dat?

Relevante literatuur

K. Smith, Environmental hazards, assessing risk and reducing disaster, London, 1992.

A.L. Salomé, Sneeuwlawines in de Alpen, Geografisch Tijdschrift, (1979), nummer 13.

Handige links

Avalanche

Verwante opleidingen

Aardwetenschappen

Profielen en Schoolvakken/Thema's

  • Aardrijkskunde
  • Algemene Natuurwetenschappen
  • Natuurkunde