Oppervlaktespanning

Onderwerp: Gas en vloeistof, Overige onderwerpen

Hoezo kan een vlieg wel over water lopen?

Thema

Milieu, schoonmaakmiddelen, zepen, combi met scheikunde

Waar gaat het over?

Een vlieg loopt over het water. Druppels proberen een bolvorm aan te nemen. Kun je van gewoon water bellen blazen? Allemaal effecten gebaseerd op oppervlaktespanning, een kracht in het grensvlak tussen vloeistof en lucht. Het wordt ook wel grensvlakspanning genoemd. Bij schoonmaakmiddelen en wasmiddelen speelt naast ontvetten ook de oppervlaktespanning verlagen een rol (grensvlakactieve stoffen).

  • Welke methoden zijn uitvoerbaar om de oppervlaktespanning te bepalen? Verschillen die in nauwkeurigheid?
  • Wat is het verband tussen de concentratie opgelost zeep / wasmiddel / schoonmaakmiddel in water en de oppervlaktespanning van de oplossing?
  • Is er wat betreft oppervlaktespanning verschil tussen klassieke zepen en synthetische wasmiddelen?
  • In hoeverre is de temperatuur van invloed op de oppervlaktespanning van een zeep-oplossing?
  • Mogelijk zijn er verbanden te leggen met viscositeit, capillaire werking, e.d.

Waar vind ik informatie?

  • Chemie 4VWO, Wolters Noordhoff
  • 'Opgeklopte oppervlakken, de fysica van schuim', Natuur en Techniek 60,12 (1992)
  • 'Synthetische wasmiddelen', Natuur en Techniek 58,1 (1990)
  • 'Zeepvliezen', NVOX 20,1 (1995)

Aard van het onderzoek

Apparatuur: is redelijk standaard beschikbaar of te maken (er zijn verschillende methodes om oppervlaktespanning te bepalen). Voor de 'zeepbelmethode' is op de VU een glasgeblazen apparaat beschikbaar. Nauwkeurige krachtmeting kan een probleem zijn.

Experimenteel: is het goed te doen.

Theorie: geen standaard vwo-stof, maar redelijk goed te begrijpen uit andere bronnen.

Ondersteuning

Studenten en medewerkers van de afdeling Natuurkunde en Sterrenkunde willen je graag helpen bij het opzetten en uitvoeren van een experiment. Op die manier kun je onder deskundige begeleiding op de universiteit je grenzen verkennen. Hoe je dit kunt voorbereiden vind je onder het kopje Wat verwachten we van je? Wil je het onderzoek op de VU uitvoeren, of wil je extra informatie, vul dan het aanmeldingsformulier in. De VU neemt dan spoedig contact met je op.

Bekijk ook eens hun webstek: de vrije Universiteit Amsterdam